Natziones democràticas e cunfederalismu. S'allega apoista pro su mundu islavu?

Natziones democràticas e cunfederalismu. S'allega apoista pro su mundu islavu?

In su pensu de Abdullah Öcalan (inoghe sos printzìpios de su Cunfederalismu democràticu) s’istadu natzione no est sa solutzione pro unu pòpulu oprimidu. A bisu suo s’istadu natzione est unu «guvernadore natzionale de su sistema capitalìsticu mundiale, unu vassallu de sa modernidade capitalista chi est implicadu in sas istruturas dominantes de su capitale prus de cantu diamus pòdere immaginare».

Pro Apo s’istadu natzione est «una colònia de su capitale». Duncas, faeddende pro su pòpulu suo, «sa solutzione de sa chistione curda cheret agatada in una prospetiva chi indebìlitet o refudet sa modernidade capitalista», e duncas chi refudet finamentas s’istadu natzione curdu.

Diamus cara: mancari sa solutzione demo-cunfederale issu la biset pro su mundu intreu in alternativa a su sistema de sas Natziones unidas, Öcalan movet dae su Kurdistan in intro de sas làcanas «de bator paisos diferentes» e dae s’oriente mesanu.

Pro custos tretos, proponende una «cunfederatzione democràtica de su Levante», rispetosa de sas diversidades ètnicas, linguìsticas e religiosas, Apo narat duas cosas: chi «su cunflitu palestinesu nos ammustrat cantu no agiudet su paradigma de s’istadu natzione»; e chi diat èssere de giudu pro Israele una trasformatzione sua in «natzione democràtica».

A minudu Öcalan acrarit chi «identidades religiosas tèteras e esclusivas si podent evòlvere in identidades flessìbiles e abertas in s’àmbitu de custu progetu. Israele si podet finamentas evòlvere in una sotziedade democràtica aberta prus atzetàbile. Ma sena duda peruna, finamentas sos bighinos suos si nche devent imbèrghere in una mudada che a custa».

Ma custu paradigma de su cunfederalismu democràticu, oramai derubricadu in sas allegas a pustis de àere ammajadu unos cantos intelletuales de manca in ausèntzia de puntos de riferimentu internatzionale, cantu podet èssere aplicadu in su mundu islavu?

Proemus·bi pro cantu possìbile movende però dae unu cunsideru: sas gherras mundiales ant mudadu unas cantas làcanas in sas cartinas e sas acontèssidas collegadas ant mudadu unos cantos ordinamentos polìticos. Si custa gherra s’at a evòlvere in peus est possìbile a b’aeremus finamentas custa borta unas cantas mudadas. Duncas non semus obligados a nd’arresonare che chi sas mapas de oe abarrent che pare.

Torrende a nois, cheret chi nos pregontemus: sas ex repùblicas sovièticas, istados natzione sunt? S’imperu zarista fiat un’istadu plurinatzionale ma autocràticu e isciovinista. Cun sa rivolutzione de santugaine (inoghe Lenin faeddat de s’Ucraina) sas cosas mudant: a sas natzionalidades las reconnoschèint e sas repùblicas non fiant istados natzione ma (a su nessi in teoria) protagonistas de una “unione voluntària”.

Cun sa fine de s’Urss sas repùblicas “sovièticas” si sunt mudadas in repùblicas indipendentes, s’una dae s’àtera, in cumpetitzione s’una cun s’àtera mancari sena èssere entidades «omogèneas» (àtera chistione pesada dae Apo) a livellu natzionale e linguìsticu.

B’at de si pregontare si est mègius chi custas entidades istatuales s’omogeneizent refudende sas minorias (lassende·nche a banda su busìllibu de su “comente”) o si imbetzes si fùrrient, torrende a su pensu de Öcalan, a natziones democràticas comente base de unu cunfederalismu, democràticu in intro e cooperativu in foras, chi punnet a sas netzessidades de sos pòpulos traballadores.

Non b’at bisòngiu de nche los colare in su sedatzu sos faeddos grandu-russos de Putin pro cumprèndere s’assentu neozarista suo. Ma non b’at nemmancu bisòngiu de cuare sas polìticas de Kiev isciovinistas issas puru contra a sa limba russa in Ucraina.

Cantas limbas si faeddant in Ucraina? E in cantos paisos b’at locutores ucrainos? Est fàtzile a l’iscumproare, e s’arresonu Ucrainu lu diamus pòdere pigare pro àteros istados de s’àrea. Duncas s’allega apoista (sena cunsiderare su de la sustènnere o mancu) non nch’est in foras de surcu. A su presente nos tenimus sas làcanas (chi Jurij Gagarin non bidiat dae àeras) e sas cuntierras intre sos istados. A dannu nostru.

màuru piredda

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *