Pro chi est amantiosu de sa poesia sarda, sa domo de imprenta Domus de janas tenet unu giassu particulare in sos parastàgios de sa libreria. Dae cando Pàulu Pillonca l’at fundada, sa domo editora si nche est impinnada a mantènnere bia s’erèntzia de sos poetas a bolu, como chi issu non bi est prus, custu traballu si l’at leadu su fìgiu, Fabio, e sa redatzione intrea. Su logu in ue si addòbiant su benidore e su barigadu issoro est Sa Domo de sa Poesia Cantada, in Silanos: unu museu dedicadu a sa poesia a bolu. Su museu at abertu dae pagu, ma si podet cumprèndere sa bellesa de su progetu gràtzias a su giassu in sa retza (inoghe): garas in video e in iscritura, istòrias de sos poetas, règulas de sos disafios e finas àteros afungamentos de sos logos in ue si agatat custa traditzione.
In su museu si podet agatare totus cantas custas cosas, ma finas sa majoria de sos libros subra de cust’arte famada, e totu s’archìviu de Pàulu Pillonca: registratziones raras e trascritziones chi contant de un’istòria longa e manna. Sa Domo de sa Poesia Cantada, tando, est unu logu in ue si podent connòschere sos poetas chi ant fatu manna custa genia de arte, ma mescamente unu giassu in ue cust’arte potzat crèschere e ispartzinare noos poetas. S’idea est de batire iscolas, gasighì si potzant imbideare sos minores a sighire sas garas, e forsis finas a bi leare parte. Sa chistione manna est chi, a bellu a bellu, sa gente chi sighit sas garas si nche est menguende, e sena pùblicu cust’arte podet morrere. A dolu mannu b’at de nàrrere chi meda de sos giòvanos de tzitade non connoschent pro nudda sa poesia a bolu, ma sunt amantiosos de rap o de àteros modos de cantu in rima: duas cosas chi podent andare a pare megiorende una s’àtera.
Unu logu de istùdiu e de connoschèntzia, o mègius, unu tzentru de cultura, ca sa poesia a bolu non est un’arte de pònnere in unu museu e a si la olvidare: non est petzi una traditzione, ma est una forma arta de cultura chi at semper faeddadu de su mundu e de su tempus in ue naschiat. Est pro custu chi in àteros logos de su mundu sa poesia a bolu est un’arte famada chi prenat sos istàdios, comente acontesset in sos Paisos Bascos. E isperiende a fora est crèschidu su bisu de Domus de janas: una nàschida noa pro sa poesia cantada.
Ma custa domo de imprenta est fintzas àteru. Dae pagu amus arresonadu (inoghe) cun Manuelle Mureddu de fumetu in Sardigna e de Illustres, s’ùrtimu libru illustradu suo, chi est publicadu pròpiu dae Domus de janas: su fumetu sardu difatis at agatadu in ie, e non dae como, amigos, de su restu, comente totu sas fainas de Sardigna. Làcanas nde est un’àteru esempru: una gazeta in duas limbas chi dae binti annos contat s’ìsula nostra, e chi cun Làcanas TV tenet fintzas un’archìviu de importu de intervistas de Pàulu Pillonca a personàgios sardos de gabbale. Surcos fatos dae meda ma chi podent sighire a bogare seriones noos pro more de una domo editora chi est capatze de non mudare sèmida ma de la ammaniare cun libros e ideas noas.
Gabriele Tanda
Leave a comment