– de Salvatore Serra –
Polìtica linguìstica cheret nàrrere finas a iscrìere romanzos in sardu, pro afortire sa capatzidade de custa limba de operare cun unu registru artu.
In s’artìculu de oe bos presento sa novidade literària de s’annu: “S’intelligèntzia de Elias”, romanzu iscritu dae Pepe Coròngiu e publicadu dae s’editore Janus de Casteddu. Su libru, 472 pàginas in formadu brossura, faghet parte de sa sèrie “I romanzi”. Est unu giallu subra de unu venidore probianu chi s’assimìgiat meda a oe, in ue s’autore contat su malistare de una generatzione non lòmpida e de unu pòpulu, pro como, bintu dae s’istòria. S’òpera incantat su letore pro s’impreu sàbiu e modernu de sa limba sarda e pro sas temàticas cuntemporàneas chi sunt tratadas cun simplitzidade refinada, cuidadu pro sa bellesa formale e curretesa filològica.
Ma, de ite faeddat custu libru?
Sa Sardigna de a pustis de su 2030 at bintu su covid e est navighende chirru a su venidore in mesu de una revolutzione robòtica intercontinentale. Unu giornalista male postu in chirca de una revesa, Elias Dessanay, si ponet a investigare subra de sa morte misteriosa de una pitzoca agatada sena vida in Casteddu, in unu sutapassàgiu de s’asse medianu. Est unu viàgiu in sa Sardigna de oe e de cras, cun isperos mai dormidos e problemas non solutzionados, in gherra e in collaboratzione cun Edoardo Curreli, carabineri de sos servìtzios segretos. Su cronista etotu contat, pro mèdiu de sos flussos de cussèntzia, s’acuntèssida chi si isbòligat in unu politziescu polìticu- econòmicu intre disisperu, denùntzia sotziale, erotismu, autonomia, limba, ipocrisia culturale, ispopulamentu, contrapositzione tzitades – biddas, reformas farsas, neghes atàvicas, peleas generatzionales, crisis editoriales. Intre corfos de iscena, surpresas, pessonàgios chi faghent unu e ambas e acuntèssidas rocambulescas, Dessanay, a pustis de fàulas medas, at a iscobèrrere sa veridade e at a divènnere, particulare chi Curreli contat in s’’istèrrida, protagonista de una furriada estremorosa in s’istòria de s’ìsula. Totu custu in s’ìnteri chi una cungrega misteriosa de imprendidores, in pare cun unu grèmiu tzinesu, cheret isperimentare in s’ìsula unu disinnu de antiguàrdia: a pònnere, in parte de su parlamentu e de su guvernu regionale, unu programa de intelligèntzia artifitziale.
A fùrriu de totu custu, unu mundu avvenirìsticu: s’impreu de s’automatzione eletrònica est intrende semper de prus in sa vida de cada die, cun efetos de importu in sa sotziedade e in su traballu: drones, ologramas, robot de servìtziu, aplicaziones intelligentes si bident oramai in cada logu. Su protagonista etotu est unu giornalista chi traballat in una testada in lìnia chi impitat mescamente sos ologramas pro cumentare sas noas, e s’amorada sua est arrischede su lissentziamentu dae sa televisione regionale in ue traballat ca s’editore ar iscumproadu chi impitende automas e programas isvilupados de letura artifitziale si podent fàghere sas trasmissiones risparmiende in su personale. Ma s’automatzione eletrònica s’est apoderende in àteros campos medas: pro nàrrere, sos pastores impreant sos drones pro truvare su bestiàmene e s’ùnica universidade abbarrada in s’ìsula faghet istudiare sas limbas impitende dròides particulares.
Interessante, no est a beru? De seguru su libru essit dae sos ischemas tìpicos de sos contos de foghile, artziende in s’àndela percossosa de unu venidore misteriosu e istorbadore. E pròpiu pro custu est istimulante e ammaghiadore.
Leave a comment