Su deghe de austu est famadu pro èssere su note de sos isteddos tramudende. In italianu si narant chi ruent, ma sos isteddos non falant in terra, a su revessu est beru chi biàgiant e mudant logu. Su chi no est beru est chi su chi amus a bìdere in custos notes sunt isteddos: est prùere de un’isteddu coudu. Sa crinera de sa cometa Swift-Tuttle, chi s’at a acurtziare a s’òrbita de sa terra, difatis lassat in caminu cantos minores de pedra, chi intrant in s’atmosfera e produint lughe.
Su nùmene chi is astrònomos ant dadu a custos arrastos de lughe, est Persèides, ca su logu in ue aparint de prus est serente a sa costellatzione de Perseo, a suta de sa W de Cassiopea, in su nord e in s’est de s’isteddaghe. Ocannu est dàbile chi siant craras meda ca sa luna intrinat dae chitzo, prus o mancu a sas deghe de sero, ma bisòngiat de isperare chi su chelu siat sulenu. Sos momentos mègius pro annotare custu ispetàculu sunt dae sas noe a su mesunote de su dòighi de austu e dae sas tres a sas bator de su trèighi.
Sa traditzione cristiana narat chi sos isteddos tramudende sunt sas làgrimas de Santu Larentzu, màrture cristianu brusiadu biu a subra de una cradiga. Tando, sigomente est mortu brusiadu, sa lagrimas suas sunt lùghidas e de fogu e biàgiant pro s’universu. Cando lompent a sa Terra, chie las bidet e ammentat su santu at sa possibilidade de otènnere carchi agiudu dae isse. Calicunu narat chi sa traditzione nascat dae s’idea chi sa preneta de s’òmine siat ligada a sos isteddos, firmos e dae su biàgiu semper aguale: bìdere isteddos tramudare, daiat s’ispera de pòdere cambiare sa bida, de no èssere cundennados a una sorte giai seberada. Bisòngiat de si ammentare, fintzas, chi in dae in antis de su cristianèsimu sas Persèides fiant ligadas a sa religione de Prìapu: non fiant lagrimas, ma gùtios de sperma de su deus chi falaiant a terra e la rendiant saliosa. Unu momentu chi aberiat su mundu a sa fertilidade e a una nàschida noa, unu momentu chi produiat su benidore e tando bonu pro espressare disìgios.
Gabriele Tanda
Leave a comment