"Sa vida cuada": romanzu in sardu standard chi de bellesa crompet sos limbàgios locales

"Sa vida cuada": romanzu in sardu standard chi de bellesa crompet sos limbàgios locales
  • de Bobore Bussa – 

Apo acabadu de lèghere custas dies su romanzu de Jubanne Piga, “Sa bida cuada”.

Su contu, podet pràghere o nono craramente, sende unu romanzu. A mimme m’est agradadu meda ca m’at dadu sentidos fortes e m’at postu in pensamentu pro tantas cosas de sa bida mea e de sos àteros.

Ma su chi prus m’at ispantadu est sa bellesa incredìbile de su sardu chi impreat tziu Jubanne. Prenu de paràulas pro mene isconnotas, sinònimos, metàforas incredìbiles, de una finesa emotzionante. Unu libru iscritu in sardu comente si tocat.

Sa cosa galu prus ispantosa est s’issèberu, atrividu, de iscrìere impreende règulas de istandard. Aende letu àteros libros de tziu Jubanne iscritos in nugoresu pedrale, m’isetaia unu contu fritu e ispogiadu de cuddas finesas chi, pro chie est nugoresu-tzèntricu, esistint solu in su limbàgiu nugoresu. Pessaia chi s’istandardizatzione nch’aeret tiradu sa poesia e sa mùsica a su contu. Craramente fiat unu pregiudìtziu, tìpicu de sos che a mimme chi pessan chi Nùgoro est sa Sardigna e su restu de su mundu naschet dae Nùgoro:)))
Imbetzes leghende, ti sapis deretu, chi su de iscrìere in una manera lineare e fruìbile a unu nùmeru de sardos prus mannu de sos bighinados nugoresos, non solu dat prus balore a sa limba nugoresa, ma la faghet crèschere e megiorare. E faghet crèschere totu su sardu.

Fintzas una persone pagu avesa a su nugoresu cumprendet deretu chi su contu est pessadu e sentidu in Nùgoro e in nugoresu ma universalizadu. Leghia paràulas iscritas in una manera, chi su cherbeddu meu però, automaticamente las bortaiat e trasmitiat comente chi esserent istadas nadas dae una boghe “narrante” pròpriu in nugoresu. Una maghia a beru.

Mancu una borta mi so intesu privadu de sa bellesa de su dialetu nugoresu in custu libru. Antzis su fatu de bìere modos de nàrrere nugoresos iscritos in una grafia fruìbile a totus dat una richesa inestimàbile a custu romanzu.

Immaginade de àere un’ascusorju de paràulas e modos de nàrrere de sa bidda bostra chi detzidides de cumpartzire chin su restu de su mundu pro lu fàghere galu prus bellu. Beh Jubanne Piga sicunde mene faghet esatamente custu. Nos regalat una richesa culturale e sotziale inestimàbile. La ponet in manos de su mundu.

Immaginade si dae cras 300 iscritores de 300 biddas diversas de Sardigna cumintzant a iscriere contos bellos e impreende un’istandard ùnicu. Chin sos contos, cadaunu de issos regalat a su mundu 10-20 modos de nàrrere o tèrmines chi s’impreant petzi in cussa bidda ma chi, istandardizados, divenint patrimòniu de totus. Iscriende unu contu per òmine, nche ponimus paris prus de 6000 maneras diferentes de contare sas cosas. Gasi creschent sas limbas e sas culturas, cumpartzende, contende, iscriende.

Jubanne Piga

Ite bos naro, deo mi so ispantadu ma so cuntentu e bos potzo petzi cussigare de provare a lu lèghere, mancari bos partzat difìtzile, mescamente si non seis avesos a lèghere in sardu. Bos ais a abigiare a dolu mannu, de canta richesa culturale amus pèrdidu in custos sèculos ue nos semus privados de una limba iscrita e nos semus acuntentados, petzi de sa trasmissione orale o de impreare règulas angenas, o limbas angenas, cando amus potzidu iscriere.

Bos ais a abigiare però, peri de comente, chin pagu impinnu, bos ais a intèndere ricos a pustis de àere letu custu e àteros romanzos in sardu, mancari de Nanni Falconi o de àteros balentes chi an isseberadu de cumpartzire sas connoschèntzia issoro.

Duncas gràtzias a beru a tziu Jubanne pro custu traballu e a nde fàghere medas.

 

Leave a comment

2 Comments

  1. D’appo a lezzé siguramente cun piaghere .

  2. Unu libru de remeju, bellu su contu, bella sa limba e bravu s’autore.

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *