«Mai comente a como amus tentu su bisòngiu e s’ocasione de torrare a pònnere in motu sa Sardigna e sos Sardos movende dae bases noas. Duncas, est de importu a cumprèndere e a iscobèrrere sas resones e sas atziones de Angioy e de sos cumpàngios suos». Cun custos faeddos is amministradores de sa Corona de Logu ant ammentadu sa pesada antipiemontesa de su 28 de abrile de su 1794. Movende dae custa decraratzione, ma finamentas dae su chi is de sa Corona narant cara a s’emergèntzia sanitària atuale (« Non esiste libertà senza responsabilità e non esiste responsabilità senza la effettiva possibilità di esercitare i poteri realmente necessari»), amus disinnadu de ddos intèndere. Amus duncas fatu carchi pregonta a Davide Corriga (su presidente e sìndigu de Bauladu) e a Lisandru Beccu (membru de su Consìgiu de presidèntzia e amministradore de Silanus).
de Màuru Piredda
Nch’at coladu pagu prus de un annu dae sa fundatzione de sa Corona de Logu. Cantu tempus ddoe at chertu in antis de cuncretizare s’idea?
S’idea de fraigare un’assòtziu pro is amministradores fiat dae tempus unu de is obietivos de su movimentu indipendentista sardu. S’istèrrida de unu manifestu de solidariedade cun sa Catalugna firmadu dae 160 amministradores indipendentistas sardos, su mese de santugaine de su 2017, at rapresentadu unu momentu de importu pro sa crèschida de sa cussèntzia. Movende dae su mese de maju de su 2018 – e pro totu s’istiu – nos semus oviados pro allegare de s’idea, de is règulas e de s’organizatzione de un’istitutzione natzionale de is eletos. Tando su 6 santugaine amus aprontadu una prima assemblea pro aprovare is documentos istatutàrios e elègere is òrganos de s’assòtziu. Pro non debilitare s’organizatzione, a dae chi ddoe aiat un’apuntamentu dìligu cun is eletziones natzionales sardas su mese de freàrgiu de su 2019, amus seberadu de presentare publicamente sa Corona de Logu in su mese de abrile de su matessi annu.
Acraride·nos custu passàgiu.
S’idea nostra est chi su movimentu indipendentista depat èssere presente in onni tretu de sa sotziedade sarda: amministratziones comunales, proloco, comitados, assòtzios culturales, isportivos e de giòvanos. Feti cando ddoe at a èssere una presèntzia isparghinada in sa sotziedade sarda, su movimentu indipendentista at a pòdere assùmere unu caràtere natzionale e populare a beru. Duncas su problema no est a si candidare a is eletziones natzionales sardas, ma a si limitare a cuddas ebbia.
Is comunidades chi ponides a fundamentu de unu protzessu nou pro sa Sardigna tenent una grandu responsabilidade: is Comunas sunt is entes is prus a curtzu a su tzitadinu e devent dare rispostas ma no est semper chi sunt a tretu de ddas dare.
Pro sa Corona de Logu est netzessàriu chi torremus a pensare a comente amministrare is comunidades sardas. Sa partetzipatzione de is tzitadinos a is fainas istitutzionales de is Comunas depet crèschere e, in ue no est prassi, andat introduida e promòvida de cada manera. Petzi contribuende a is sèberos de is amministratziones, difatis, is tzitadinos podent cumprèndere ite cheret nàrrere a guverare una comunidade pro su bene de totus e cales siant is chistiones de importu pro sa crèschida de sa matessi comunidade. Totu custu at a produire, in su tempus, una cussèntzia majore cara a is disafios de onni bidda pro sa tzitadinàntzia chi dda bivet. At a produire, in ùrtimu, una crèschida de sa cussèntzia natzionale sarda.
Duncas, pro impreare su glosàriu de custa fase noa de s’istòria umana, a lu podimus nàrrere chi punnades a una fase 2 de sa Sardigna movende dae unu protagonismu orizontale bidda cun bidda?
Petzi unu protagonismu de is comunidades e de is territòrios diat permìtere a is sardos de torrare a pigare unu caminu conca a s’autodeterminatzione sotziale, econòmica e polìtica. In custu sensu, is Comunas rapresentant s’istitutzione democràtica prus importante de s’ìsula.
Faeddemus de limba. In medas narant chi una limba subracomunale ochiet a is limbàgios. Gasi est?
Amus semper naradu chi s’istandard e sos limbàgios locales s’agiuant pari-pari. Sa limba a bisu nostru est unu catalizadore de su protzessu de autodeterminatzione e pensamus fintzas chi pro nche lòmpere a s’impreu fitianu intre totu cantas is cumponentes de sa sotziedade s’iscola est su mèdiu pro dare prospetivas seguras. Is limbàgios locales non si nche sunt morende pro neghe de un’istandard impreadu belle nudda (francu dae carchi editore, iscritore, televisione). Is chi non connoschent s’istandard non ant nemmancu cumpresu comente funtzionat. Est s’italianu (e s’italianu regionale) a si nche papare su sardu. Su perìgulu de pèrdere limba e limbàgios est prus chi non reale. Pro invertire custa diretzione (chi est una derrota pro sa Sardigna intrea) bi diat chèrrere unu sèberu polìticu.
Cales sunt sas atziones imbenientes bostras?
S’Assemblea de is amministradores de sa Corona de Logu at aprovadu a comintzu de s’annu un’agenda polìtica cun 8 obietivos. Deretu amus a presentare una proposta de lege pro istituire unu repertòriu toponamàsticu sardu, una consulta cartogràfica sarda e unu sustentu normativu e econòmicu a is entes locales pro s’annoamentu de s’odonomastica comunale. Ma finamentas s’inserimentu de su cuntzetu de natzione sarda in sa premissa de is Istatutos de is Comunas sardas.
Leave a comment
Mi ndhe alligro!
Is Síndhigos, is amministradores prus acanta a sa gente, podent e depent èssere is primos a coltivare sa cultura de sa libbertade e responsabbilidade de sa natzione sarda, libbertade e responsabbilidade personale e colletiva, èssere prus sardos chi no de bidha, fàere naschire unu ideale de unidade chi arrespondhet a su bisóngiu prus mannu de is Sardos de tempus meda disunios, ispimpirallaos, ingannaos e isperdendhosi puru aifatu de is miraculàrgios de is ladros de Pisa de totu is colores.
Atentzione manna totus e grandhu coràgiu e abbistesa ca is Síndhigos puru funt aintru de sa “gabbia”! Ischípiant assumancus ca fintzes aintru de galera si podet èssere gente líbbera e responsàbbile. Noso aus istudiau o istudiaus po bíere cantu podeus fàere fintzes aintru de sa “gabbia” coment’e gente líbbera e responsàbbile po cantu cosas dipendhent de noso? E a sa gente ite dhi sigheus a promítere, cosighedhas a cambiapare ibertandho miràculos chi nemos podet fàere e cosas trotas puru? O ammostaus e proponeus cumportamentos de libbertade e responsabbilidade onestos e utiles colletivamente?