Màriu Delitala, xilògrafu e pintore sardu

Màriu Delitala, xilògrafu e pintore sardu

– de Salvatore Serra –

Màriu Delitala (Orane 16/9/1887-Tàtari, 28/8/1990), est cunsideradu unu de sos mègius artistas sardos de su Noighentos.

Cando fiat giovaneddu, comente autodidata, at isvilupadu un’interessu mannu pro sa xilografia e s’intzisione e,  in sos tres annos chi est istadu in Milanu, at frecuentadu su “Corso Superiore di Disegno litografico”. In su 1911 est recuidu  a Orane in ue at realizadu unas cantas òperas pro sa Domo Comunale.

In su 1912  at tentu s’incàrrigu de frunire sa sala de su  Museu in sa  Domo Comunale de Casteddu. Leadu su diploma de ragionieri in Tàtari, si nch’est tramudadu in antis a Casteddu, in ue at connotu a Frantziscu Ciusa, Filipu Figari e Remu Branca, pustis  a Milanu, in fines a Venezia.

Candos at iscopiadu sa prima gherra mundiale est mòidu a su fronte e, cando sa gherra at agabbadu, est tzucadu a  Venezia in ue at cumpletadu sa formatzione sua.

Recuidu in Sardigna in su 1924, at torradu a leare su cuntatu cun sa terra sua e cun sa gente sua, chi at ispiradu  totu s’operosidade sua de  pintore e intzisore. In cussos annos at pintadu s’àula de sa Domo Comunale de Nùgoro, at fatu sos afriscos  in sa  Catedrale de Lanusè, at traballadu in Tàtari e in àteras localidades. In su 1936 at bintu, ex aequo cun Stanis Dessy, cun un’abbaforte manna, su cuncursu   de sa Reina.

In sa  Biennale de Venezia (1936) at bintu su “Premio Presidenza Biennale”, leende parte a mustras  in totu su mundu. In su 1948 l’ant cramadu a traballare pro s’Istitutu de Arte de Palermu, in ue est abbarradu finas a su 1960, eseguende òperas medas in Palermu, Enna e Trapani. In su 1963 l’ant dadu sa pensione e si nch’est tramudadu a Tàtari, in ue at sighidu s’òpera sua de artista.

In sas  xilografias de Màriu Delitala si podet bìdere belle un’epopea de sa Sardigna antiga, cun sos costùmenes suos e sos sentimentos chi abbarant oramai immortalados in sas imprentas  de s’artista oranesu. In mesu de sas pinturas, cheret mentovada in particulare “La cacciata dell’arrendadore”, ògiu subra de tela de su 1926, rapresentatzione de cando su Cussìgiu Comunale de Nùgoro, in su 1772, at protzessadu e nch’at dispatzadu s’arrendadore, est a nàrrere s’òmine chi colliat tassas ingiustas a contu de su marchesu de Orane.

 

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *