S’istòria tràgica de su mudu de Gaddura, immortalada dae Enrico Costa in su romanzu istòricu suo, tenet una traspositzione tzinematogràfica puru.
In su 2022 est essida sa pellìcula omònima dirìgida dae Matteo Fresi, a s’esòrdiu in sa regia. Torinesu, de ratza gadduresa, est nàschidu in su 1982 e tenet una làurea in s’Istòria de s’Arte.
Su sugetu, semper de Fresi, e s’iscenegiadura, de Fresi e Carlo Orlando, sunt leados pròpiu dae su libru de s’istòricu tataresu chi in su 1884 aiat fatu a connòschere sa disamistade manna intre duas famìllia de Azos, chi aiat causadu unas setanta mortes, in ue aiat tentu una parte manna unu pitzocu surdu dae sa nàschida.
A interpretare a Bastiano Tansu, su sicàriu disapiadadu de sa famìllia Vasa e protagonista de su contu, est s’abrutzesu Andrea Arcangeli. Su nugoresu Giovanni Carroni est Antoni Mamia e su tataresu Marco Bullitta prestat sa cara a Petru Vasa, mentras a personificare a Baigna, sa pitzoca chi su mudu fiat innamoradu, est sa gadduresa de adotzione Syama Rayner, de babbu trentinu e mama inglesa.
Tres sunt sos elementos printzipales de su filmi de Fresi: sas caras de sos atores, sas rocas e sos padentes de sa Gaddura e su gadduresu.
Su sèberu de impreare sa limba locale, francu pro sos istràngios, su preìderu e s’ufitziale piemontesu, marcat in positivu s’òpera, chi pigat autentitzidade, sena de tènnere cudda sensatzione de distacu, nessi pro s’ispetadore sardu, chi càusat sa rapresentatzione de unu contu ambientadu in s’ìsula in limba italiana. Tradutore de sos chistionos in gadduresu est Riccardo Mura, linguista, professore e militante linguìsticu.
Sa pellìcula at tentu retzensiones bastante positivas, a prus de àere cumbintu su pùblicu, massimamente cuddu sardu.
Il muto di Gallura, produidu dae Fandango e RaiCinema, est como a dispositzione in Raiplay.
(gianni muroni)
Leave a comment