Cando faeddamus de “duos pòpulos, duos istados” deretu nch’essimus a chistionare de Israele e Palestina. Is chi bident custa partzimenta comente sa solutzione (che chi sa cosa aeret funtzionadu dae cando l’ant proposta) non regollint su favore de chie diat chèrrere una Palestina intrea petzi ebràica (dereta sionista, dereta bìblica, colonos), nen de chie diat bòlere una Palestina sena ebreos (islamistas). Ma nemmancu de chie punnat a una Palestina làica, democràtica, acunfessionale, capatze de rispetare limbas e religiones diferentes e de acollire a is pròfugos giagarados. Ma si sa partzimenta de su 1947 no at funtzionadu in s’Oriente mesanu, no est diferente meda s’arresonu pro su sub-continente indianu. S’Ìndia britànnica, chi fiat prus manna de s’Ìndia chi connoschimus oe, fiat una colònia de belle 230 milliones de abitantes, istèrrida pro prus de 5 milliones de chilòmetros intre sa Pèrsia e s’Indotzina e cun in intro duas religiones mannas (induismu e islam, ma finamentas àteras) e bator limbas printzipales in prus de s’inglesu (tamil, pashtu, hindi e urdu e non custas ebbia). Comente risposta a su movimentu anticoloniale, s’Imperu britànnicu propongeit sa divisione de su subcontinente colonizadu in duos istados: su Dominion de s’Ìndia pro is indù e su Dominion de su Pakistan pro is islàmicos. Giai dae su nùmene si cumprendet sa voluntade britànnica de sighire a controllare sa zona. De prus, sa zona islàmica fiat partzida in Pakistan otzidentale, chi est su chi connoschimus oe, e in Pakistan orientale, su Bengala, a tesu meda dae sa parte ovest e chi, dae su 1971, est su Bangladesh. Làcanas artifitziales, duncas. Gasi comente pagu naturale est sa làcana chi partzit su Kashmir in sas zonas controlladas dae Ìndia a un’ala e Pakistan a s’àtera (cun ambos sos istados chi rivèndicant su controllu de sos territòrios amministrados dae s’àteru). Ant fatu finas tando duos istados pro duos pòpulos e como custos istados, multiètnicos e atòmicos, si sunt gherrende pari-pari. Pro chi su Kashmir non siat una terra de conchista, est craru chi tocat a mudare su regime de conchista chi b’ant in Delhi Noa e in Islamabad. Chie l’at a fàghere in ambos sos logos at a pònnere sa paràula “fine” a custa gherra chi est petzi comintzende.
mauro piredda
Leave a comment