Su Cussìgiu Regionale, sende chi est aprovende in custas dies sa manovra finàntziaria e su bilantzu 2016, at aprovadu giòbia colada s’artìculu 6 cun totus sos provedimentos pro limba e cultura sarda. B’at de nàrrere, luego, chi sos istantziamentos sunt mègius de s’annu coladu, ma abbarrant non sufitzientes, non pretzisos, traitores e pagu seguros finas a cando no at a essire su testu definitivu de sa Finantziària.
E tocat de ammentare chi sunt semper fundos “virtuales” ca cun su bilantzu armonizadu in cale si siat momentu s’assessore Paci nde los podet burrare.
Sunt mègius de s’annu coladu, est beru, ma bi cheriat pagu ca su 2015 est istadu un’annu de sos prus negativos, a retentiva de òmine, pro sa polìtica linguìstica in Sardigna. Tando, mancari b’apat carchi megioru semus a tesu meda dae unu progetu sèriu e coerente de polìtica linguìstica. Abarrant incoerèntzias mannas comente sos bundantes 750 mìgia pro su sardu in iscola (cun chentinas de progetos folkorìsticos e dialetales chi nemos controllat) e zero pro totus sos progetos cualificados de sos annos colados (Bilinguismu Creschet, TPC, FOLS, FILS, ALIMUS e àteros). B’at in prus provedimentos “frassos” (in su sensu chi parent pro sa limba ma non sunt), comente sos 400 mìgia èuros a sas ràdios chi sunt pro sa ‘cultura’ sarda e in ue sa ‘limba’ at a èssere pagu e nudda. Gasi e totu pro sos 800 mìgia pro sas televisiones (2.400.000 pro su 2015) in sas cales, pustis duos annos de gestione Firino, su sardu normale est isparessidu pro torrare a èssere cuddu antigòriu, dialetale, folklorìsticu e sèneghe rapresentadu dae sa trasmissione Sentidos de Videolina.
In sas tabellas de sos allegados torrant 200 mìgia èuros pro s’isportellu regionale e 500 mìgia èuros de integratziones pro sos contributos a sos ufìtzios comunales e provintziales. Ma sunt pro como summas virtuales, sende chi podent èssere burrados in cale si siat momentu dae sas règulas de su bilantzu armonizadu. Difatis, no in tamen sos istantziamentos formales sighidos, pro su 2014 e 2015 de dinare perunu ente nd’at bidu.
In àula giòbia est istadu aprovadu s’emendamentu 761 cun intro istantziamentos a fainu pretzisos (comente sos 100 mìgia èuros pro ‘progetos editoriales esclusivamente in limba sarda’), ma finas dinare gastadu chi cun su sardu b’at a intrare pagu. 150 mìgia èuros pro s’Isre a favore de assòtzios chi sustennent s’atividade poètica e musicale, 30 mìgia pro catalogatzione istòrica de documentos, 50 mìgia pro tzelebrare sos tzentenàrios de Cicitu Màsala e Antoni Simon Mossa, 40 mìgia èuros pro agiornare sa Chirca Sotziolinguística de su 2007 (a sorpresa e b’amus a torrare), 30 mìgia èuros pro sas finalidades istitutzionales de sa Fundatzione Andrea Parodi, 70 mìgia èuros relativos a prèmios literàrios ( in sardu o in italianu?), ma cun unu riferimentu de lege (art. 14 L.R. 26/97, comma 3) a bisu nostru faddidu. In prus b’at 100 mìgia èuros pro initziativas de personàgios tzèlebres de s’istòria sarda in italianu pro su prus. E sos 100 mìgia pro s’editoria in sardu.
In su dibàtitu in àula, su cussigeri regionale Paolo Zedda (unu de sos ispiradores prus mannos de sa polìtica linguìstica de s’assessora Firino paris cun s’imprendidore creativu Tore Cubeddu) at naradu issu e totu chi sos istantziamentos non sunt bastantes e chi tocat a fàghere de prus, mustrende galu una borta sa debilesa sua polìtica e s’isolamentu intro sa majoria de guvernu.
Ativu meda in àula su segretàriu natzionale de su Partidu Sardu Christian Solinas. Sunt intervènnidos finas Pietro Pittalis de Forza Italia e Attilio Dedoni de sos riformadores, contende de sa netzessidade chi su Cussìgiu s’impitzet de custu tema e in particulare de s’istandardizatzione.
Prus umbras chi non lughes, tando, cun carchi mègioru, ma cun sa seguresa chi non b’at galu, a pustis de duos annos, sa cumpetèntzia e sa volontade polìtica forte pro sèberos de gabbale. Mentres cumparint interventos ad personam, frammentàrios, clientelares a bortas (finas si legales e legitìmos), ma sena una visione generale e unu progetu istratègicu chi non siat cussu de burrare dae sa memòria sos annos dae su 2006 a su 2014.
Mancat galu su progetu polìticu nou e s’atzivia pro acumprire sende chi sos 40 pro chentu de sos fundos virtuales de s’annu coladu non sunt istados gastados. Ma s’idea de torrare a sa Chirca Sotziulinguìstica ponet dudas chi, dae banda de calicunu, si chirchet de torrare a tocare sos datos de su 2007 pro torrare a cambiare s’istòria de sa polìtica linguìstica.
Gpc
Leave a comment