– de Salvatore Serra –
Angelo Caria nos at lassadu su 24 freàrgiu de su 1996, a 48 annos. Figura polìtica de gabbale, totus si l’ammentant finas pro sas calidades umanas suas e sas orminas culturales chi at lassadu.
Issu fiat nàschidu in Nùgoro su 19 de maju de su 1947, ma s’at coladu parte de sa gioventude in Roma, cumintzende in cue a magonire sas passiones polìticas suas. S’atividade sua, tando, fiat ligada a s’organizatzione marxista – leninista “Stella Rossa”, chi nd‘est istadu unu de sos fundadores. Ma giai dae tando at cumintzadu a s’interessare de sa chistione sarda.
In su 1972, in pessu laureadu, at detzisu de lassare sa famìlia (chi in cussos annos istaiat in Roma) pro si nche bènnere a Sardigna. In cussu matessi annu at tentu sa prima càtedra de lìteras in s’Istitutu Tècnicu Commertziale de Thiniscole. Pustis at insinnadu in Nùgoro.
In su 1973, in pare cun àteros cumpàngios, at fundadu su Movimentu “Su Populu Sardu”, chi uniat sas positziones marxistas a cussas indipendentistas e anticolonialistas, movende dae su presupostu chi sos traballadores sardos sufrint una discriminatzione dòpia, natzionale e de classe.
Totu custu at tentu unu riflessu de importu in su cuntzetu chi teniat de s’iscola e de sa formatzione de sas levas noas. Sa chirca sua de libertade, s’anticunformismu, sa gherra a sas règulas impostas a poderiu intraiant a pare cun su disìgiu de nche giùghere sos istudentes a sa reapropiatzione de sas individualidades ispetzìficas, pro chi aerent gherradu cun profetu pro sos ideales issoro. Finas sas letziones suas in iscola non fiant cunformes a sas règulas istabilidas, ca si fundaiant in sa libertade de su pensamentu individuale.
Angelo Caria s’est interessadu meda finas a s’editoria. In prus de iscrìere in su “Su populu sardu” (giornale de su movimentu omònimu), at publicadu artìculos medas in sa revista in duas limbas “Libertade!”, in sa revista de sàtira polìtica “Su Raju” e in su setimanale “Chidas”.
In su caminu chi l’at bidu protagonista de esperièntzias polìticas diferentes (Su Populu Sardu, Sardigna e Libertade su Partidu Sardu Indipendentista, Sardigna Natzione), Caria at iscritu pàginas intreas de su progetu polìticu chi punnat a s’ autodeterminatzione de su pòpulu sardu. E non depimus ismentigare s’amigàntzia sua cun Fabrizio De Andrè, chi in su mese de maju 1982 fiat tzucadu a Nùgoro pro s’ Assemblea Costitutiva di “Sardigna e Libertade” .
Medas sunt istadas sas batallas suas, contra a su modellu de isvilupu coloniale de industrializatzione iscunsiderada, pro s’impreu ufitziale de sa limba sarda, contra a su passàgiu de sas petroleras in sas Bucas de Boniftziu, contra a su monopòliu de sa Tirrènia, contra a su tzimentu in sas marinas, contra a sas tzerachias militares, pro su reconnoschimentu de su deretu de sos sardos a èssere meres in logu issoro
S’annu in antis de sa morte, su movimentu chi issu aiat fatu nàschere fiat andende e creschende. In su giru de pagos meses, Sardigna Natzione aiat ammaniadu una manifestatzione in Agrustos contra a sos istràngios chi cherent cumandare in sas marinas nostras, una caminada pro su traballu, s’ambiente, sa cultura – chi sos militantes fiant colados in biddas e tzitades medas de Sardigna e fiant lòmpidos a Casteddu, in ue aìant faeddadu cun su presidente de sa Regione Palomba – , un’addoviu internatzionale in Nùgoro in ue sos sardos si fiant cunfrontados cun sos esponentes de sas minorias de Europa.
A dolu mannu nostru issu no est pòdidu andare a dae in antis in sas batallas suas. Ma sos insinnamentos suos ant a abbarrare pro semper.
Ligàmenes:
https://www.youtube.com/watch?v=gyOIayFmSiQ
https://www.youtube.com/watch?v=JCwbhAXheoo
https://www.youtube.com/watch?v=GfQdalEdleg
https://it.wikipedia.org/wiki/Angelo_Caria
Leave a comment