Comente biviant sos sordados in sas trintzeas de sa Prima Gherra Mundiale? Comente moriant? Ite pensaiant de sa gherra? 1917, una pellìcula de su regista inglesu Sam Mendes, giai prèmiu Oscar in su 2000 cun American Beauty, provat a dare una risposta a custas pregontas.
Su film est su contu de duos caporales de s’esèrtzitu britànnicu chi depent cumprire unu cumandu a traessu de sas lìnias inimigas. Sos sotufitziales Blake e Schofield lassant sa trintzea e si nche ghetant in mesu de sas lìnias tedescas. Su issoro est unu biàgiu in un’inferru dantescu fatu de ludu, filuferru ispinosu e mortos in totue.
Su teatru de custa missione est una Frantza ispetrale, bòida de gente ma prena de domos abbandonadas, bestiàmene mortu in su sartu e pitzinnos òrfanos. Sena de contare su perìgulu rapresentadu dae sos inimigos.
Sos protagonistas, interpretados dae George MacKay (Schofield) e Dean-Charles Chapman (Blake), sunt mòvidos dae sentimentos diferentes. Sa cosa chi los unit, a prus de s’amighèntzia, est chi mancu unu de issos s’intendet un’eroe.
E difatis, mancari ofèrgiat una visione ispetaculare, su filmi si caraterizat pro sa mancàntzia de retòrica. Cheret èssere prus a prestu un’omenàgiu e un’ammentu de cuddos òmines, pro su prus galu pitzocos, chi in totu Europa ant gherradu e sunt mortos sena de ischire bene pro ite.
S’ispetadore podet cumprèndere, nessi in parte, in cales cunditziones biviant e gherraiant sas tropas militares, intre su fàmene, s’istrachidùmene e su sullèviu pro una cantzone in sa limba nadia chi uniat sos sordados de totu sos esèrtzitos.
In su 15-18, gherra chi papa Beneitu aiat mutidu “l’inutile strage”, sunt mortos unos deghe milliones de òmines. Trèighi mìgia de custos fiant sardos. In sas paràulas de su presidente de su Cussìgiu italianu de issara, Orlando: “L’Italia ha contratto verso la Sardegna un grande debito di riconoscenza e questo debitò pagherà… ” Chi su dèpidu siat istadu pagadu de a beru est aterunu contu.
Sa pellìcula est istada girada cun diferentes pianos secuèntzias, montados pro pàrrere unu ebbia. Sa solutzione tècnica adotada permitit de s’intèndere in mesu de s’atzione e de èssere in prima lìnia paris cun sos duos sordados de Sa Majestade Sua Britànnica.
Sam Mendes at dedicadu s’òpera a su giaju, chi aiat partetzipadu a sa Prima Gherra Mundiale in sa 1st Rifle Brigade, regimentu de fusileris britànnicos. Su diretore de sa fotografia est Roger Deakins, prèmiu Oscar in su 2018 pro Blade Runner 2049. S’iscenegiadura est de Sam Mendes paris cun Krysty Wilson-Cairns. 1917 at bintu duos Golden Globe, unu pro su mègius filmi drammàticu e s’àteru pro su mègius regista.
(gianni muroni)
Leave a comment