Sa gherra chi est marturiende s’Ucràina in custos ùrtimos annos tenet raighinas antigas. Ddu contat in Ucraina, la madre di tutte le Russie, editziones Insula, Sergio Salvi, intelletuale fiorentinu, mortu in su 2023.
Partende dae sa nàschida de sa Rus’ de Kiev finas a s’indipendèntzia otènnida durante su protzessu chi at giùghidu a sa fine de s’URSS sa relatzione intre sas duas natziones islavas prus mannas, Rùssia e Ucràina, sunt cambiadas in su tempus, connoschende momentos de amistade e àteros de òdiu.
Est pròpiu a inghìriu de Kiev chi sos variagos, est a nàrrere sos vichingos, ant creadu su primu nùcleu de cudda entidade natzionale chi passende sos sèculos est bènnida a èssere sa Rùssia.
Una terra, s’Ucràina, semper de passàgiu, populada dae gente turca e irànica in antis de sa bènnida de sos gherreris-mercantes iscandinavos. Una terra chi a unu tzertu puntu, pro volontade de Kruščëv, at inglobadu sa Crimea, in antis tàrtara e a coa russa ma mai a majoria ucràina e chi una de sa tzitades prus rapresentativa, Odessa, est istada fundada dae sos russos in su tempus de Catalina sa Manna.
Una borta chi s’est isvilupada una cussèntzia in antis linguìstica, massimamente pro more de su poete e iscritore Taras Ševčenko, e a coa natzionale sos ucràinos ant cumintzadu a si nch’istesiare semper de prus dae sa Rùssia.
A complicare sas cosas, in s’ùrtimu sèculu, sa ditadura soviètica e s’acanimentu de Stalin contra a sos ucràinos e s’invasione tedesca in sa segunda gherra mundiale, cun una parte de sos patriotos indipendentistas chi gherraiat contra a russos e tedescos e una parte arruolada in sas Waffen SS Galizien.
A partzire sa sotziedade ucràina no est sa presèntzia ebbia de una minoria russa in s’ala orientale ma finas, a livellu religiosu, de sa crèsia ortodossa de Mosca, de sa de Kiev e de cudda catòlica.
Su testu de Salvi, ricu e documentadu, permitit de tènnere unu cuadru craru e obietivu de custa natzione, in antis “mama” e a coa inimiga de sa Rùssia.
(gianni muroni)
Leave a comment