Su mundu àrabu e sirianu contadu e analizadu in sardu cun fungudesa e abistèntzia. Sena timòrias culturales o dudas provintziales.
Est istadu unu merie galanu e prenu de connoschèntzias cussu organizadu eris dae su Coordinamentu Sardu Ufitziale pro presentare sa tradutzione in sardu de ‘Segamentu de ancas’, regorta de contos de s’iscritore de Damascu Zacarya Tamer, colada in sardu dae Alessandro Columbu. A sas 17.30, unas chentu persones, fiant presentes in sa sala Giuanne Lilliu de sa Biblioteca Provintziale de Monte Claru in Casteddu.
Un’initziativa culturale sena perunu sentidu folclorìsticu o traditzionale, in ue finas sa mùsica de Andrea Andrillo at dadu unu tràgiu contemporaneu a sa serada, chi est istada sighida dae una sala prena de gente atenta e crosidadosa. Chie no est bènnidu at pèrdidu cosa: sa possibilidade de si irrichire, cun su mèdiu de sa limba sarda, de una sabidoria fata de vida reale, internatzionalizatzione, viàgios, esperièntzias, leturas e iscrituras in sardu e àrabu. Su mundu peleosu, orrorosu e atzisadore contadu in sardu.
Pustis de s’isterrida de Giovanni Manca, de s’editore Condaghes, Giuseppe Coròngiu at ammentadu s’importantzia de custa domo editoriale pro sa chistione de sa limba sarda finas pro s’impignu de Frantziscu Cheratzu chi, a dolu mannu, no at pòtzidu partetzipare.
Posca at ammentadu su progetu ‘Tradùere pro Crèschere’ (acumpridu cando issu fiat diretore de sa limba in Regione) de su cale custa faina est fìgia, pensadu e acumpridu pro abalentare e abèrrere a su mundu una limba galu tropu firma a sa poesia traditzionale e sa retòrica de sas variantes acadèmicas. Coróngiu est resessidu at cumintzare unu viàgiu dialèticu, movende dae sa literadura sarda, dae s’istòria de sas relatas de sa Sardigna cun su Maghreb currende peri s’Europa e sa Gran Bretagna, lompende a su mundu intelletuale e culturale mediorientale, pro fissare posca s’atentu subra de sa Siria e de s’òpera de Tamer.
S’arresonada cun Columbu, chi est istudiante e insignante de àrabu in Iscótzia, e at imparadu s’àrabu in Damascu, Amman, Alepu e Beirut, est istada unu esempru, chi non càpitat ogni die, de comente sa chistione linguìstica sarda, cando no est tancada in intro de su mundu traditzionale e folclorìsticu, o de sas polèmicas antistòricas contra s’unidade linguìstica, resesset a èssere sa crae pro abèrrere àteros mundos.
S’àndala de s’arresonu est istada geniosa. Sa literadura in contos curtzos de Tamer, su tema de sa tirannia de Assad, sa cunditzione de sa fèmina in Siria, su sessu comente provocatzione culturale e allegoria de sa liberatzione, sa violèntzia privada e militare, sa bellesa de sa Siria chi Columbu at atrogadu chi ‘est su logu prus bellu de su mundu’. Ma finas àteros temas de importu: s’iscritura de s’àrabu intre standard clàssicu, variantes e dialetos egèmones e de pagu contu, s’utilidade de su sardu iscritu comune a sa matessi manera, sos istereòtipos de sos italianos e sardos cunforma a unu mundu disconnotu, sa situatzione polìtica e militare de sa Siria de oe e sa punna de sa literadura, galu oe, de megiorare su mundu.
Unu merie galanu, carcu de meledos e pensamentos. Chie no est bènnidu at pèrdidu meda. Finas ca non b’at in Sardigna oe, foras de su CSU, àteros organismos a tretos de propònnere cosas gasi mentres sa Regione sighit a drommire sena prus un’istrutura tècnica chi l’agiuet.
E sa gente, finas in Casteddu, finas in unu sàbadu carcu de àteras initziativas, s’est mobilitada comente non si fiat mai bidu. Un’àtera resessida manna pustis cussa de Òschiri. Cando sa limba sarda est sa crae pro abèrrere àteros mundos, e non pro si tancare intro su folclore o sa divisione, tando podet donare meda a sa Sardigna, a sos sardos e a su mundu intreu.
E su CSU at a proare, in custos annos a bènnere, a fàghere custu rinnovamentu e custa rivolutzione.
