de Salvatore Serra
S’ Universidade Basca de Istiu (in euskera e in manera ufitziale: Udako Euskal Unibertsitatea, UEU) est un’istitutzione universitària creada in su 1973, chi oferit cursos e amàniat eventos universitàrios in collaboratzione cun sa Universidade de su Paisu Bascu, Universidade de Mondragón, Universidade de Deusto, Universidade Pùblica de Navarra, Universidade de Navarra, e Universidade de Pau e Pays de l’Adour in Bayona.
Mancari su nùmene siat Universidade Basca de Beranu, s’ istitutzione oferit cursos universitàrios pro totu s’annu, no in istiu ebbia. In s’atualidade est un’organizatzione sena ànimu de lucru e in su 1990 l’ant reconnota comente entidade de utilidade pùblica pro sa resone chi promovet s’interessu generale in su campu de sa chirca, de s’aprendimentu e de sa divulgatzione, mescamente a livellu universitàriu, pro more de servìtzios medas de tipu pedagògicu e culturale.
ANTETZEDENTES: CREATZIONE DE S’EUSKERA UNIFICADU IN SU 1968
S’euskera, chi tenet 7 dialetos printzipales, non teniat unu modellu istandard de iscritura finas a su 1968, cando sa Euskaltzaindia at postu sas bases de s’ euskera unificadu (euskera batúa). Istoricamente, a parte carchi etzetzione isporàdica, finas a tando no b‘aiat àpidu formatzione in euskera a livellu universitàriu, e galu in su 1972 non b’aiat unu tìtulu de làurea o matèrias de insinnamentu in bascu.
CREATZIONE DE SA UEU IN SU 1973
In custu cuntestu s’istòria de sa UEU at cumintzadu in sas Chidas Bascas chi ant amaniadu in Bayona in sos annos 1970-1972. Bidende sa resessida chi ant tentu custa dies e su discursu chi su matemàticu Carlos Santamaría Ansa at fatu in contu de sa netzessidade de fàghere una Universidade Basca, sos assòtzios Euskaldunen Biltzarra, Ikas e Fededunak ant detzisu de organizare unos cantos cursos de istiu in su 1973 cun s’agiudu de Euskaltzaindia. Initziativas simigiantes chi giai esistiant pro su catalanu e s’otzitanu ant servidu comente antetzedente e referèntzia; pro nàrrere, sa Universidade Catalana de Istiu aiat cumintzadu a funtzionare in su 1968.
Sas duas primas editziones de sa UEU (1973 e 1974) las ant fatas in San Juan de Luz e sas duas chi sunt bènnidas a pustis (1975 e 1976) in Ustaritz.
Como sa UEU tenet sa sede printzipale in su Palatzu de Markeskua (Éibar) e b’at 1.200 assotziados. Sa UEU organizat formatzione in bascu a livellu universitàriu in formados diferentes: postgrados, cursos ispetzializados, seminàrios, cungressos de professionistas (pro nàrrere, sos cungressos de Informàtica, Informatikari Euskaldunen Bilkurak), formatzione indiritzada a sos professores e a sos professionistas, cursos de istiu e progetos de chirca.
Leave a comment