S'IMPORTU DE AER UNU CRITERIU DE ISCRITURA PO IS VARIEDADES DE SU SARDU

Bandera

Cando is populos ocupantes de sa Britannia: sassones, iutose, anglos ant circadu de s’ammesturare cun is celticos est istada gherra s’unu cun s’ateru po nde pigare su chirru prus mannu de terra chi podiant. Pustis atros populos ant aprolliadu in sa antiga provintzia romana: normannos francesizados, frisos, vichingos etc…In pagu tempus tota sa Brittania s’est furriada a essere una babele de linguas e costumenes.
Custu fiat unu problema mannu po su populu prus dominante ( is sassones ) chi a bellu a bellu comente concuistaint territorios bidiant sa diversidade comente unu istrobu po fraigare un entidade politca militare forte.
intzaras ant incumintzadu a fagher politicas de acurtziamentu po circare de apariciare unu rennu chi esseret a pinna de s’Europa imperiale de Carolu su Mannu, sempre prus aggressivu.
Pustis de unos cantu de seculos in cussa babele totus cuddos populos ant incumintzadu a s’acostiare faghinde cummecios e iscambiende fintzas faeddos e costumenes.
In sa lingua inglesa de oe s’acatat sa prova de s’ammisturu chi nde bessidu a campu andende a castiare e ite totu ddu at de is faeddos antigos rispettivamente de onni populu.
Esempiu, de su verbu sardu ” leare ” chi in inglesu de oe si narat ” to take”; is sassones li naraiant ” nemhen “; is anglos ” nihaman”; is normannos ” proendre “; is celticos ” dhal “: Intzaras de inue benit su faeddu inglesu ?….. Bennit dae su populu de sos iutos, su prus minore de cuddos chi funt aprolliados in Britannia, originarios de su Jutland ( Danimarca )….. dae su verbu issoro “tacken” est naschidu su verbu inglesu.
Ma s’inglesu de oe tenet fintzas faeddos diferentes, cun su matessi sinnificadu, chi sunt originarios dae su faeddongiu de populos diferentes, es., su faeddu sardu “baca” in inglesu de oe si podet narrere a sa manera normanna ” beef “e a sa manera germanica “veal”: ambos sunt impitados chentza diferentzia peruna. Un ateru esempiu, est su faeddu sardu ” cadira “, in inglesu si podet narrere a sa manera normanna “chear” ma cun pagas diferentzias finas “stool, chi est unu faeddu sassone ( stuhl ).
De custos esempios in sa limba inglesa bi nde sunt a fuliadura, ma intzaras cale est su problema si su sardu nde bogat a campu una lingua inue si manigiant faeddos de onni parte de sardigna ?
Arregordais chi sa lingua sarda tenet bisongiu de esser salvada; custu diat poder essere fatu petzi cun regulas chi andant bene po totus is sardos, ca petzi ammaniende sos campos inue sa limba est manigiada si at a poder fagher in manera chi sa cussentzia crescat. Paris ant a poder creschere initziativas chi nos diant fagher lompere a su chi immoe est prus de importu: finantziamentos po is progetos a sos istrumentos mediaticos ( tv e giornales ) ma mescamente po s’imparu de is mastros de su tempus benidore impreados a intregare sa limba a is piciocheddos sardos..
Po custa rejone cumbido a totus de ponner in cussideru sa possibilidade chi su sardu tentzat a su nessi una grafia comuna.
L’isco bene chi sa LSC ( limba sarda comune ) no est su massimu risultadu de cussu chi si diat aere poder faghere ma est s’unicu in su tretu po salvare sa limba de is babbos nostros, in atera manera biu sa limba chi a belu si nde morit.