Su mese de nadale de s’annu coladu Amnesty International at publicadu unu raportu detalliadu in contu de ispionàgiu contra a giornalistas e ativistas in Sèrbia. Su chi nd’est essidu a campu pertocat sas fainas sas autoridades. Impreados aplicativos spyware che a su NoviSpy (pro infetare in segretu sos dispositivos de persones impresonadas o cando chi fiant porrogadas dae sa politzia), e fintzas istrumentos de digital forensic che a sos de s’azienda israeliana Cellebrite, pro nde bogare datos dae sos telefoneddos.
Est inoghe chi contamus s’istòria de Slaviša Milanov, giornalista investigativu indipendente serbu arrestadu su mese de freàrgiu de su 2024 e tratènnidu dae sa politzia cun sa còntiga de li fàghere un’alcol test. In fase de porrogu, issu aiat giai cunsignadu su telefoneddu suo, istudadu: unu Redmi note 10S. Nemmancu su còdighe de intrada l’aiant pedidu. Ma una bia in foras, Milanov s’est sapidu de una fortzadura.
B’est cherta un’anàlisi forense de su laboratòriu de seguresa de Amnesty pro cumprèndere chi aiant impreadu su produtu UFED de Cellebrite pro l’isblocare. E chi aiant impreadu finamentas su NoviSpy.
Ma sa de Slaviša Milanov no est s’ùnica istòria. Pagu prus o mancu sa matessi cosa est sutzessa a un’ativista de Krokodil, un’assòtziu chi punnat a sa cuncòrdia intre sos pòpulos de sos Balcanos otzidentales. Infetadu finamentas su Samsung Galaxy S24+ suo. Fiat su mese de santugaine. Sa matessi sorte pro àteros ativistas.
Como b’at una novidade. Est de pagas dies s’annùntziu de Cellebrite, chi gasi comintzat: «S’impreu èticu, giuditziàriu e legale de custa tecnologia est fundamentale pro sa missione nostra de lòmpere a sa giustìtzia e de sarvare vidas peri su mundu. Sas solutziones software de investigatzione digitale de Cellebrite non sunt spyware».
A pustis de àere esaminadu sas acusas presentes in su raportu Amnesty, Cellebrite at pigadu provedimentos «ritenende oportunu de non bi la sighire cun s’impreu de sos produtos nostros dae parte de clientes interessados in custu momentu. Valutamus sos paisos chi collàborant cun nois, annu cun annu e ad hoc». Duncas, dae su 25 de freàrgiu, Cellebrite no est prus collaborende cun sa Sèrbia.
Gianfranca Orunesu
Leave a comment