Sa crèsia de Santu Pedru de Sorres

                                                   de Salvatore Serra

              S’ex catedrale de Santu Pedru de Sorres est una crèsia romànica, monumentu natzionale dae su 1894,   chi s’agatat in unu montigru de casta vulcànica in su cumonale de Boruta, una bidda  de su Meilogu.

             L’ant fraigada intre sos sèculos XII e XIII e est istada catedrale, finas a su 1503, de sa diòtzesi de Sorres, chi como non b’est prus, comente non b’est prus sa bidda omònima.

               Su giassu in ue b’est sa crèsia resurtat abitadu  dae su neolìticu, a su chi paret dae sas imbènnidas archeològicas,  chi sunt testimòngias finas de su passàgiu de sos romanos. Cando l’ant fraigada, su territòriu faghiat parte de su giuigadu de Torres,  ghiadu  dae Barisone II fìgiu de  Gonàriu III.

            In su sèculu  XIV, cando sunt lòmpidos sos aragonesos,  est cumintzada sa decaida de  Sorres. Sa bidda l’ant distruida (si sunt sarvadas petzi  sa catedrale e sa canònica) e sos abitadores ant dèpidu  fuire in sas biddas probianas, in mesu de sas cales  bi fiat Boruta, chi est divènnida sa residèntzia de su pìscamu.

            Sa diòtzesi de Sorres l’ant suprimida in su 1503 e l’ant incorporada a sa sede archiepiscopale de Tàtari. Su capìtulu de sa catedrale de  Sorres at sighidu a ofitziare in sa crèsia finas a cando non sunt mortos totu sos chi nde faghiant parte. Pustis est cumintzadu unu degradu chi nch’at giutu a sa pèrdida de òperas de arte e de documentos. Carchi restàuru l’ant fatu in su sèculu XIX.

               S’abbandonu de Santu Pedru  de Sorres at duradu finas a su 1947, cando padre Agostino Lanzani, mòngiu e ingenieri, at seberadu sa crèsia  pro fundare unu monastèriu benedetinu. Dae su 1950 ant cumintzadu sos traballos de restàuru, cun s’agiudu econòmicu de sa  nobildonna Ninetta Bartoli, sìndiga de Boruta. Dae cussu est nàschidu su cumplessu  formadu dae sa  ex cattedrale, torrada a sos lugores antigos, acostagiada dae su monastèriu mannu in istile neoromànicu, in ue nche cabent totu sos locales  supèrstites chi b’aiat a fùrriu de sa crèsia. In su 1955 est lòmpida una comunidade  de mòngios chi protzediant dae s’abbadia de Santu Giuanne Evangelista in Parma.

            Dae su 1970 su monastèriu istràngiat  unu laboratòriu importante de restàuru de sos libros, puntu de referèntzia pro totu sa Sardigna.

           In su 1974  su  monastèriu de  Santu Pedru  de  Sorres l’ant elevadu a su rangu  de Abbadia.

Leave a comment