Sos annos colados, in sa chirca fata dae su Sole24Ore, sa Sardigna fiat partzida in duos cantos: Casteddu, chi teniat una calidade de bida arta, Aristanis chi aiat resurtos bonos pro su chi pertocat sa seguresa, e sas àteras provìntzias a dae segus, cun Tàtari chi, a suta de sa gestione Campus, aiat peoradu meda e Nùgoro chi a lenu a lenu fiat megiorende annu cun annu.
Sa chirca de su giornale est de importu ca est una de sas pagas chi ponet in craru sos critèrios suos e chi leat e ammanìgiat datos chi benint dae fontes ufitziales e dae sas istitutziones. Sos critèrios sunt noranta e atuant a ses macroareas: richesa, traballu, seguresa, sotziedade, servìtzios e cultura. Cada una de custas giughet bìndighi inditadores. Una mina manna de connoschèntzia pro cumprèndere su territòriu sardu e sos problemas.
Ocannu sa chirca pintat unu cuadru fintzas prus malu de su sòlitu (incarca inoghe pro la bìdere). Casteddu est falada de 21 positziones dae su 2023; Aristanis nd’at pèrdidu deghe, Nùgoro 20. E gasi belle totu sas provìntizas sardas ant agatadu logu in sa meidade bàscia de sa classìfica, cun Casteddu chi abarrat in sa làcana.
Si Sud Sardigna e Tàtari ant mantesu prus o mancu sos datos de s’annu barigadu (incarca inoghe pro lèghere s’artìculu), pro Nùgoro su chi at sinnadu sa calada est istadu mescamente su datu de sa criminalidade: prus ochisuras e prus droga, ma sunt andados peus fintzas sos datos de sa cultura e s’ambiente e servìtzios. Est andadu mègius petzi su setore chi pertocat sa richesa e sos consumos, pro more de istipèndios unu pagu crèschidos e sa disegualidade menguada.
Casteddu a s’imbesse at ismanniadu s’oferta culturale, ma totu su restu est andadu male. S’inditu peus est cussu de sa sotziedade: non sunt naschende prus pitzinnos, tantu chi est sa penùrtima provìntzia prima de sa de su Sud Sardigna, sa peus de s’Istadu intreu, ma in custa classìfica particulare sunt pagos sos datos chi sunt abarrados bonos. Sos àteros setore ant menguadu, ma no a manera gasi manna.
Aristanis, in finitia, tenet tres setores chi sunt andados mègius (richesa, traballu e sotziedade) ma de pagu, in su mentres sos àteros sunt peorados, cun s’ìnditze de s’ambiente e sos servìtzios chi at pèrdidu 59 positziones dae su 2023; in su mentres chi sa seguresa, chi fiat istada semper unu piessignu de sa provìntiza est falada de 15 positziones.
Gabriele Tanda
Leave a comment