Su 14 de maju de su 1972 in Kaunas, segunda tzitade de sa Lituània, durante una manifestatzione pro pedire libertade pro su paisu bàlticu dae sa ditadura comunista, un’istudiante de 19 annos, Romas Kalanta, si fiat mortu ponende·si fogu.
Sas autoridades sovièticas aiant detzìdidu de fàghere antitzipare de una die su funerale pro iscansare su perìgulu de àteras formas de rebellia.
Ma però mìgias e mìgias de persones si fiant presentadas su matessi in su logu in ue su pitzocu si fiat sacrificadu, in dae in antis de su Teatru Musicale Istatale, e pro duas dies ddo’aiat àpidu avolotos chi aiant cajonadu finas carchi mortu.
S’opressione de Mosca non fiat prus atzetada dae sa populatzione, siat pro resones polìticas siat pro resones culturales.
Sos lituanos, pòpulu de etnia e de limba bàltica e de religione catòlica, fiant gherrende finas pro preservare s’identidade issoro.
Su russu difatis nch’aiat iscartziadu su lituanu comente limba de impreu, neghe finas de sa presèntzia de una minoria manna chi beniat dae Rùssia, cosa custa presente pagu prus a mancu in totu sas repùblicas de s’Unione Soviètica.
Kalanta, catòlicu e giai pro custu bidu cun suspetu dae sas autoridades, aiat duncas replicadu su gestu de Jan Palach, s’istudiante praghesu chi in su 1969 si fiat mortu a pustis de s’invasione de sa Tzecoslovàchia de sos carros armados de Mosca de s’annu in antis, chi nch’aiant istudadu su beranu de Praga.
E pròpiu comente fiat capitadu in ie una pariga de annos in antis, cando àteros pitzocos aiant cummìtidu su matessi gestu de Palach, a pustis de sa morte de Kalanta àteras 13 persones, in totu sa Lituània, aiant postu in fatu a s’istudiante de Kaunas e si fiant mortas in sa matessi manera.
In su 2000 su guvernu lituanu at premiadu a Romas Kalanta cun un’onorefitzèntza pòstuma, sa prus importante de s’istadu: s’Òrdine de sa Rughe de Vytis.
(gianni muroni)
Leave a comment