Manipulatziones genèticas

Manipulatziones genèticas

 

                                          de Salvatore Serra

Comente ischimus, s’ingenieria genètica est una camba  de sa biologia chi at abertu  possibilidades noas in contu de modìfica de sos genes de un’ organismu. Cun s’aplicatzione sua, in prus de alterare produtos agrìculos e creare animales in sos laboratòrios, si podent tratare  infermidades genèticas ereditàrias cun resurtados bonos a beru. Pro nàrrere, s’istudiosa  Helen Sang, de s’Istitutu Roslin de Edimburgu —in ue in  su 1996 ant clonadu sa berbeghe Dolly—, at bogadu a campu una ratza de puddas modificadas geneticamente, chi in sos oos issoro b’at proteinas chi diant pòdere  agiuare a curare s’isclerosi mùltipla, su cancru a sa pedde e s’artrite.

Faeddende de custas  cosas, b’at de ammentare chi s’iscritore Ira Levin at antetzipadu sas modificatziones  genèticas de su tempus nostru in su romanzu “Sos pitzinnos de su Brasile”, alleghende de sa manipulatzione de bìculos  de ADN de un’ organismu pro lu torrare a cumbinare cun  su de un’àteru organismu, previdende in custa manera sa clonatzione de sa berbeghe “Dolly”. Custu contu Levin non l’at bogadu a pìgiu dae su nudda.  De veras, tenet contu de sos esperimentos chi su dutor Josef Mengele —conotu comente s’Ánghelu de sa morte—aiat fatu cun èsseres umanos in  sos laboratòrios de sos campos de cuntzetramentu in sa  Segunda Gherra Mundiale.

In custu casu, Ira Levin contat sas clonatziones de Adolf Hitler, de su cale ant produidu còpias geneticamente idènticas moende dae una de sas tzèllulas suas. Su responsàbile de custa abberratzione  no est àteru si non  Mengele chi, dae su cuadòrgiu suo brasilianu,  cheret creare unu   “Führer” nou.  Si tratat de unu tema chi Ira Levin at bogadu a pìgiu moende dae sos istùdios  de Stanley Cohen e Herbert Boyen, genetistas de s’Universidade de Stanford chi in su 1972 aiant isvilupadu sa tecnología de s’ADN recumbinadore, su mètodu pro unire in manera artifitziale sos bìculos de s’ADN.

Moende dae custu, totu est acuntèssidu meda in presse e, a pustis de un’annu, istudiosos de sas universidades de Califòrnia e de Stanford ant recumbinadu su gene de unu rospu de su gènere “Xenopus” cun s’ ADN de su batèriu “Escherichia coli”, a manera chi su batèriu at cumintzadu a produire una de sas proteinas chi bi sunt in sa carena de su rospu. Dae cue a sa prima manipulatzione genètica in sos vegetales est istadu unu passu. E custu primu passu b’est istadu cun  su tabacu e cun sas petùnias, unu frore chi est finas connotu comente frore de s’amore.

In su 1994 ant cumintzadu a cummertzializare in su mercadu nordamericanu su primu alimentu frutu de s’ingenieria genètica: sa tamata “FlavrSavr”. In die de oe, una pertzentuale manna de su cultivu de sos Istados Unidos est transgènicu. Cun custu s’aberit su dibàtidu, sa discussione chi nche giughet a un’arresonu nou e chi nos faghet torrare  a su romanzu de Ira Levin, in ue su destinu de sa ratza ariana dipendet dae unu esperimentu de laboratòriu.

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *