-de Sarvadore Serra-
Craridu su mistèriu de sa limba euskera? S’idioma de su Paisu Bascu imparentadu cun una limba africana est? Custa ipòtesi coragiuda l’at formulada un’istudiosu de s’Universidade Complutense de Madrid. Si narat Jaime Martín e, a pàrrere suo, su bascu tenet simigiàntzias meda cun su dogòn, chi si faeddat in su Mali.
Ma, pro ite est lòmpidu a custu resurtadu? Issu at fatu una cumparatzione lèssicale e istruturale, mustrende chi s’òrdine de sas paràulas in sa frase est su matessi.
S’opinione generale est chi s’ euskera est sa limba europea prus antiga. Sa classificatzione ipotizada dae Martín, imbetzes, lu diat pònnere in mesu de sas limbas africanas, faghendeˑli pèrdere custu primadu.
Ma ite narat de pretzisu s’istudiosu? A pàrrere suo, prus de su 70% de sas paràulas sunt cumaparàbiles; cando si nche colat su 50%, si podet faeddare de parentiu cun lessemas meda simigiantes, comente bede/bide (caminu) o beri/bero (caente). Su dogòn petzi si diferèntziat dae su bascu ca non tenet declinatziones nen sugetu ergativu.
Issu pretzisat: “Apo proas válidas e bastantes chi permitent de pessare chi su dogòn siat sa limba originària de su bascu. Su dogòn est probabilmente unu membru nou de sa famìlia linguìstica chi H.G.Mukarovsky in su 1965 at denominadu euro-saharianu, una base essentziale pro pòdere cunfirmare sa difusione suposta de su bascu in totu sa penìsula ibèrica e un’elementu vàlidu de apògiu pro sa tesi bascònica famada de T.Vennemann e de Kalevi Wiik”.
Martín est laureadu in Filologia romànica in s’Universidade Complutense de Madrìd, in ue at fatu fintzas su cursu de dutoradu. Pro 40 annos est istadu professore numeràriu de limba e literadura in s’ istitutu Cervantes de Madrìd.
Non totus ant a èssere de acordu cun custa ipòtesi. Nois non semus linguistas e non podimus dare unu pàrrere. Però, de seguru, custa noa est curiosa e interessante.
Ligàmenes:
https://www.youtube.com/watch?v=g9QIEXSxFfc
Leave a comment