Iscola in sardu in Tàtari

Iscola in sardu in Tàtari

Lunis 20 de maju in Tàtari, in su plessu iscolàsticu de Santu Donadu, in bia Forlanini, ddo’at àpidu un’atopu dedicadu a sas limbas locales in s’istitutzione iscolàstica, a intro de s’initziativa Su Sardu in Iscola, de s’Assemblea Natzionale Sarda.

At introduidu sa dirigente iscolàstica Patrizia Mercuri. Su primu interventu est istadu de Maria Vittoria Migaleddu, de s’ANS, chi at faeddadu de sos bantàgios cognitivos de bilinguismu e plurilinguismu, dimustrados finas dae su test de Torrance, a livellu iscientìficu. Comente est dimustradu, at sighidu, chi su passu dae su bilinguismu a su plurilinguismu est prus leve chi non cuddu dae su monolinguismu. Semper sa sièntzia nos narat ca a èssere bilìngues est de giudu pro s’àrea uditiva, pro su corpus callosu de su cherbeddu e pro istesiare sa lòmpida de sa maladia de Alzheimer.

Su segundu interventu est istadu de Giampaolo Ruggiu, maistru de mùsica e chi traballat in s’iscola primària in Portu Turres. Ruggiu, tataresu, at presentadu su progetu Cantà in sassaresu, chi ddo’ant partetzipadu 50 pipios de s’asilu de bia La Malfa e 63 de s’iscola montessoriana de bia Bottego. Paris cun sos pitzocheddos Ruggiu, a pustis de ddis àere fatu a connòschere cantzones populares tataresas, at elaboradu unu rap intituladu Semmu di Santu Dunaddu.

De aterunu progetu de s’iscola de bia La Malfa at faeddadu sa maistra Franca Enna, chi at traballadu cun sos pipios a su progetu Falli fabiddà, in ue at imparadu sas paràulas fundamendales de sa vida de ogna die, che a sos colores, sos nùmeros e de gasi sighende.

A pustis s’ex dirigente iscolàsticu Gianni Marras, chi at traballadu annos in Pèrfugas, istitutu cumprensivu chi incruit finas sas biddas de Laerru, Èrula, Tzaramonte e Piaghe, at espostu su chi aiat realizadu in s’iscola sua, est a nàrrere unu currìculu cun una parte de sas oras, su 20%, leadas a s’italianu e dedicadas a su sardu o a su gadduresu. Totu cunforma a sas leges. In custu modu si podet fàghere, pro nàrrere, un’ora de sa limba locale e ateruna ora de un’àtera matèria impreende sa limba locale comente limba veiculare, creende de gasi una matèria noa. Fundamentale in custa operatzione est, at naradu Marras, sa formatzione de sos maistros.

Sos ùrtimos duos interventos sunt istados de Riccardo Mura e de Francesco Ballone. Mura, fonetista, at partetzipadu a s’elaboratzione de s’istandard de su turritanu. Pròpiu de s’importàntzia de un’istandard est istadu su tema chi at tratadu. S’istandard est fundamentale pro dare prus fortza a una limba e pro ddi garantire unu status ufitziale. Custu massimamente pro un’idioma, che a su tataresu, chi est su prus male postu intre totu sas limbas de Sardigna.

Ballone, collaboradore de s’Universidade de Tàtari e maistru de inglesu in s’iscola mèdia, at ammustradu parte de su traballu fatu in S’Alighera cun su catalanu locale, in ue ant creadu unu corpus de materiale postu a dispositzione in internet. Poesias, giogos, cantzones, libreddos, totu in lìnia e chi podet finas èssere bortadu a sas àteras limbas che a su sardu e su tataresu.

In fines, ddo’at àpidu un’interventu de saludu de Ines Lai, in rapresentàntzia de sa Regione.

A s’atopu ant collaboradu Iscora di sassaresu, Uniss e Istituto Comprensivo San Donato de Tàtari.

(gianni muroni)

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *