Cuntierra de sas intradas: ite narat s'istatutu

 – de Sarvadore Serra –

Non paret chi sa “cuntierra de sas intradas” siat dende resurtados bonos pro sos sardos. In s’ìnteri, est mègius a nos torrare a lèghere s’istatutu sardu pro bìdere ite narat in contu de tassas. De custa matèria nde faeddat  su Tìtulu III.  Si tratat de un’autonomia fiscale dèbile meda, est a beru. Ma, nessi a paràulas, nos garantit meda de prus de su chi nos tocat in sa realidade.    Apo bortadu in sardu su testu originale in italianu, pro sighire in s’àndela de sa valorizatzione de sa limba nostra. Una particularidade linguìstica: sas pertzentuales (sette decimi, nove decimi) las apo bortadas in sa forma traditzionale sarda (su deghe sete, su deghe noe), ma nudda impedit a chie cheret de pònnere un’adatamentu dae s’italianu (sos sete dètzimos, sos noe dètzimos): su sardu istandard est galu in evolutzione e, pro como,  podent abbarrare vàlidas optziones diferentes

 

 

 

TÌTULU III

 

Finàntzias – Domàniu e patrimòniu

 

Art. 7

Sa Regione tenet una finàntzia sua, coordinada cun sa de s’Istadu, in armonia cun sos printzìpios de sa solidaridade natzionale, in sas maneras istabilidas da sos artìculos chi sighint.

 

Art. 8

Sas intradas de sa regione sunt formadas:

1. a) dae su deghe sete de s’acabidòngiu de sas impostas in su rèdditu de sas pessones fìsicas e in su rèdditu de sas pessones giurìdicas, coberadas in su territòriu de sa regione;
2. b) dae su deghe noe de s’acabidòngiu de sas impostas de bullu, de registru, ipotecàrias, subra de su cunsumu de s’energia elètrica e de sas tassas subra de sas cuntzessiones guvernativas, coberadas in su territòriu de sa regione;
3. c) dae su deghe chimbe de sas impostas subra de sas sutzessiones e donatziones, coberadas in su territòriu de sa regione;
4. d) dae su deghe noe de s’imposta de fabbricatzione subra de totu sos produtos chi nde siant agraviados, coberada in su territòriu de sa regione;
5. e) dae su deghe noe de sa cuota fiscale de s’imposta erariale de cunsumu relativa a sos produtos de sos monopòlios de sos tabacos cunsumados in sa regione;
6. f) dae su deghe noe de s’acabidòngiu de s’imposta subra de su valore agiuntu generada in su territòriu regionale, chi cheret determinadu subra de sa base de sos cunsumos regionales de sas famìlias rilevados cada annu dae s’ISTAT;
7. g) dae sos cànones pro sas cuntzessiones idroelètricas;
8. h) dae impostas e tassas subra de su turismu e dae àteros tributos pròpios chi sa regione tenet sa facultade de istituire cun lege in armonia cun sos printzìpios de su sistema tributàriu de s’Istadu;
9. i) dae sos rèdditos chi derivant dae su patrimòniu suo e dae su domàniu suo;
10. l) dae cuntributos istraordinàrios de s’Istadu pro disinnos particulares de òperas pùblicas de trasformatzione fundiària;
11. m) dae su deghe sete de totu sas intradas erariales, diretas o indiretas, comente si siat chi siant denominadas, francu sas chi pertocant sos àteros entes pùblicos. In sas intradas chi tocant a sa regione sunt inclùdidas  fintzas  sas chi, mancari relativas a fatispètzies tributàrias maturadas in s’àmbitu regionale, afluint, aplichende disponimentos legislativos o pro esigèntzias amministrativas, a ufìtzios finantziàrios chi s’agatant in foras de su territòriu de sa Regione.

 

Art. 9

Sa Regione podet cunfiare a sos òrganos  de s’Istadu s’atzertamentu e s’incassu de sos tributos suos.

Sa Regione collàborat a s’atzertamentu  de sas  impostas erariales subra de sos rèdditos de sos sugetos cun domitzìliu   fiscale in su territòriu suo.

Pro custu  sa giunta regionale tenet sa facultade de sinnalare, intro de su 31 de nadale  de s’annu in antis  a su chi iscadit su tèrmine pro s’atzertamentu a sos  ufìtzios finantziàrios de s’Istadu in sa  Regione, datos, fatos e elementos de importu pro determinare un’imponìbile prus mannu, dende totu sa documentatzione chi lu podet cumproare.

Sos ufìtzios finantziàrios  de s’Istadu in sa  Regione tenent s’òbligu de riferire a sa giunta regionale su chi pertocat sos providimentos adotados tenende contu de sos inditos retzidos dae issa.

 

Art. 10

Sa Regione, pro favorire s’isvilupu econòmicu de s’Ìsula e rispetende sa normativa comunitària, cun riferimentu  a sos tributos erariales chi s’Istadu nde previdet sa possibilidade, podet, abbarrende firma sa cobertura de su  bisòngiu istandard pro su finantziamentu de sos  livellos essentziales de sas prestatziones chi pertocant  sos deretos tziviles e sotziale de s‘artìculu 117, segundu paràgrafu, lìtera m), de sa Costitutzione:

1. prevìdere fatzilitatziones  fiscales, esentziones, detratziones de imposta, dedutziones dae sa base imponìbile e cuntzèdere, cun òneres a càrrigu de su bilàntziu regionale, cuntributos de impreare in cumpensatzione cunforma  a sa  legislatzione istatale
2.      modificare sas alìcuotas in aumentu in intro de sos valores de impositzione istabilidos dae sa normativa istatale o in minimògiu fintzas a las azerare.

 

 

 

Art. 11

Sa Regione tenet sa facultade  de emìtere prèstidos internos garantidos dae issa ebbia, pro provìdere a  investimentos in òperas de caràtere permanente, pro unu tantu a s’annu chi no nche sobret  sas intradas ordinàrias.

 

Art. 12

Su regìmene doganale de sa Regione est de  cumpetèntzia esclusiva de s’Istadu.

Ant a èssere istituidos  in sa Regione puntos francos.

 

Art. 13

S’Istadu,  cun su cuncursu de sa Regione, disponet unu disinnu orgànicu pro favorire la renàschida econòmica e sotziale de s’Ìsula.

 

Art. 14

Sa Regione, in intro de su territòriu suo, sutzedet in  sos benes e deretos patrimoniales de s’Istadu  de natura immobiliare e in sos benes de su domàniu, francu su domàniu marìtimu.

Sos benes e deretos ligados a servìtzios de cumpetèntzia istatale e a monopòlios fiscales abbarrant a s’Istadu, fintzas a cando non durat custa cunditzione.

Sos benes immòbiles chi s’agatant in sa Regione, chi non sunt de propiedade de niunu, tocant a su patrimòniu de sa Regione.

 

Ligàmene:

http://www.regione.sardegna.it/regione/statuto/testo.html

Leave a comment