de Mauro Piredda
Sa Biblioteca universitària tataresa est a proa a èssere trasferida in pratza Fiume. A su ministru Franceschini li sunt tirende sa giacheta dae un’ala e dae s’àtera pro chi isse detzidat de l’intitulare a Enrico Berlinguer o a Grazia Deledda. Intre sos primos b’est su sìndigu nou de Tàtari Nigola Sanna; intre sos segundos su filòlogu de s’Universidade turritana Dino Manca.
Nigola Sanna feddat de Berlinguer che a unu “grandu italianu”, che a su “teòricu de sa via italiana a su sotzialismu” e gasi sighende, sena ismentigare sa “lassa morale” che a cariasedda in sa turta. Si podet nàrrere chi, posta in su sostre sa punna sotzialista, abarrat s’òmine polìticu italianu. Un’òmine chi, a diferèntzia de Gramsci, rivolutzionariu, internatzionalista e sardu (“iscritore” ebbia, a su chi leghimus in s’insigna de sa carrera a isse intitulada in Tàtari), andat bene belle pro totus, a comintzare dae chie, guvernende “tziddai”, regione e Itàlia, at sa netzessidade de cussa figura pro apostivigare sos passàgios istòricos sutzessivos. E chi andat bene, in custa Itàlia fata de ricurrèntzias e isfrunida de tempus benidore, a sos 30 annos dae sa morte sua. Limba sarda, a diferèntzia de sos disìgios de Gramsci, nudda.
Limba sarda nemmancu in Gràtzia Deledda, prèmiu Nobel a sa literadura pro sas òperas iscritas in italianu. «Con la Deledda – iscriet Dino Manca – l’Isola entra a far parte dell’immaginario europeo. Il libro è lo strumento che le permette di oltrepassare la “finestra-limine” per proiettarsi nel mondo e con lei la terra-madre ritorna a essere centro e non più periferia, luogo mitico e archetipo di tutti i luoghi». Sos pàrreres de Dino Manca a pitzu de sa limba sarda sunt nòdidos e su tempus de nde los torrare a bogare a campu est pretzisu a l’impitare in àtera manera, ma nos paret craru meda su ligòngiu intre su refudu de sa limba comuna (bene arraighinadu in sos majorales de s’Ateneu) e sèberos che a custu.
Chie sighit a bi pèrdere est sa limba sarda. Pro como, ca no est iscritu in logu (nemmancu in italianu) chi sas cosas ant a sighire gasi. E forsis finas su nùmene a cussa pratza unu cras…
Leave a comment