Catalunya docet: s'indipendentismu natzionalista e 'linguìsticu' binchet

Catalunya docet: s'indipendentismu natzionalista e 'linguìsticu' binchet

de Giuseppe Pepe Coròngiu –

Foto tirada in sas rugas de Bartzellona - 16.02.2007
Foto tirada in sas rugas de Bartzellona – 16.02.2007

Sa ‘consulta’ catalana de su 9 de santandria mustrat a manera crara chi s’indipendentismu chi binchet est cussu chi punnat a sa limba e a sa natzione. Pustis chi in Iscòtzia, pagas chidas como, s’est consumida sa derrota de s’indipendentismu economitzista, smart, tzìvicu, trendy, non natzionalista (comente lu cherides cramare) totu est prus làdinu.

Sos catalanos, dae su 1978 a oe, sessadu su franchismu, ant punnadu a si fàghere meres de su sistema educativu, iscolàsticu e universitàriu, e ant formadu sa popolatzione a su catalanismu cun doses massissas de limba, limba e galu limba. In Catalùnya, su catalanu si la gherrat pro èssere una limba normale, nointames s’ispannolu siat agressivu meda.

Duncas sa classe dirigente est catalanista. Chie su catalanu non l’ischiat si l’at imparadu. No esistit cristianu in cue chi potzat pensare de leare una càrriga pùblica sena ischire sa ‘limba pròpria’ nen chi un’acadèmicu potzat andare contra a sa polìtica linguìstica de sa Generalitat (chi diat èssere sa Regione Autònoma). No esistit peruna polèmica subra su standard de sa limba, nen gente chi pensat de partzire su catalanu in duos dialetos e chi su poderiu polìticu los ascurtet. Che a cada logu esistint sos macos e sos innimigos de sa limba catalana, ma sunt tratados comente meressent o prus a prestu ignorados.

Su catalanu est limba normale in iscola, in s’universidade, in s’amministratzione e in sos mèdios massivos. Est s’ischina de sa natzione, s’elementu fundante. Nemos in cue teorizat de non natzionalismu, antzis sos natzionalistas sunt orgolliosos de si nàrrere gasi. Sa Crèsia catalana est natzionalista e totu sa liturgia est in catalanu. Natzionalista no est un’ingiùliu, ma est su tèrmine normale pro sos indipendentistas (comente in totu s’Europa).

Nemos in Catalunya narat chi sa limba est ‘un argomento che divide, bisogna puntare sull’economia’ e nemos cheret fàghere s’indipendèntzia cun s’ispannolu. Non naschent teorias barocas e sofìsticas pro giustificare un’indipendentismu chi est reduidu a simple antagonismu sotziale sena identidade, sena raighinas, sena credibilidade. Pretzisu pro carrieras polìticas de aghiare o afortiare. Pretzisu pro dare alenu a una manca italianista sena argumentos. Onestu forsis, ma sena capia.

In Sardigna est totu a s’imbesse ca s’identidade e sa cussèntzia natzionale sunt dèbiles. In mesu de custos pensos lascos e romasos sos arresonos prus imboligosos pro lassare sa limba e su natzionalismu de sos innimigos, los adotant finas sos amigos.  In Sardigna  difatis in medas ant crètidu a sa còntiga totu radical chic italiana chi sa polìtica linguìstica natzionalista est cosa de s’Otighentos. Mègius imbetzes sos matziboddos new age o postmodernos pluringuìsticos chi a sa fine però faghent bìnchere s’italianu e s’italianidade.

Ma sa beridade est chi una natzione non la faghes cun sos arresonos afinados de sos sotziòlogos e antropòlogos, ma cun s’autoridade de una classe dirigente. E una limba, paris paris, sena un’autoridade chi la promovet non s’imponet. Mai connota una limba chi si sarvet sena unu poderiu chi l’amparet. Sos chi narant de non sighire custas cosas de s’Otighentos, ant leadu in giru su logu. Sos de nois chi b’ant crètidu no ant cumpresu chi, pro custos temas, s’Otighentos est semper postu a die. S’Itàlia, pro s’italianu, faghet onni die una polìtica de s’Otighentos. Onni istadu faghet gasi pro sa limba sua, finas a dies de oe. S’Otighentos, comente narant issos, lu depes tènnere semper presente.

Ca posca no est s’Otighentos, ma est una polìtica culturale pro afortiare sa cussèntzia natzionale de sa natzione. Cun sa limba, su marcu prus forte de s’identidade. E sena natzione, sena cussèntzia, non b’at autodeterminatzione, ma mancu autonomia. Dèbile sa cussèntzia, dèbile sa limba, dèbile sa natzione.

Difatis sa debilesa de sa limba in Sardigna est isprigu, efetu e cajone de sa debilesa de sa cussèntzia natzionale sua. In Catalùnya imbetzes at bintu. Visca Catalùnya i visca Sardigna, cando at a torrare fintzas pro nois custu Otighentos chi no amus mai connotu si non pro s’italianu dominadore.

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *