Sa limba istandard de sas Ìsulas Faroe

Sa limba istandard de sas  Ìsulas   Faroe

– de Salvatore Serra –

Sas  Ìsulas   Faroe , in su Nord Atlànticu, sunt una regione autònoma de su Rennu de Danimarca.

Su faroesu est un’idioma nord-germànicu chi lu faeddant sos 69.000   faroesos,  de sos cales 48.000 tenent sa residèntzia in  sas Ìsulas   e 21.000 istant in àteros tretos, mescamente in Danimarca.

Su primu istandard iscritu de su faroesu modernu l’ant publicadu, in su 1854, Venceslaus Ulricus Hammershaimb, ministru luteranu faroesu,  e Jón Sigurðsson, grammàticu e polìticu islandesu. Issos ant elaboradu una limba comuna fundada in sa raighinas antigas norrenas e simigiante a   s’islandesu. Sa finalidade fiat mescamente  de rapresentare sos dialetos faroesos in sa matessi mesura.  In prus, teniat su profetu de èssere craru dae su puntu de bista etimològicu  e de mantènnere su parentiu cun sa limba iscrita islandesa. Sa pronùntzia reale, semper e cando, medas bortas est diferente dae s’iscritu: pro nàrrere, pro sa lìtera  ð  non b’at unu fonema ispetzìficu.

Pustis su linguista Jakob Jakobsen (22.02.1864 – 15.08.1918) at elaboradu unu sistema alternativu chi teniat prus in cunsideru sa fonètica, ma sos faeddadores no l’ant atzetadu.

In su 1908 sa  Scripture Gift Mission de Londra at publicadu su Vangèliu de Giuanne in faroesu.

In su 1937 su faroesu est intradu in parte de su danesu comente  limba ufitziale de s’iscola. In su 1938 est divènnidu limba ufitziale de sa crèsia.    In su 1948 sa Lege de Autonomia l’at proclamadu limba natzionale de sas Ìsulas. Semper e cando, su faroesu no est divènnidu sa limba comuna de sos mèdios de informatzone si no in sos annos 80.

Oe su danesu est cunsideradu  una limba istràngia, mancari su  5% de sos residentes  l’imparet comente prima limba   e l’insinnent in iscola dae sa prima elementare.

De reghente su Parlamentu de Danimarca at detzisu de  permìtere s’impreu de su  faroesu,  paris cun su groenlandesu, in  s’assemblea legislativa.

 

 

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *