Cada annu, su 12 de martzu, si tzèlebrat sa die contra a sa tzensura tzibernètica, connòschida finamentas comente “World day against cyber censorship”. Istituida in su 2008 dae s’organizatzione frantzesa Reporters Without Borders, sa ricurrèntzia tenet s’obietivu de fàghere de Internet unu prus logu seguru, atzessìbile a totu cantos e sena limitatzione peruna.
Sa Rete est difatis unu mèdiu de cumpartzimenta e de connoschèntzia chi favorit sa tzirculatzione de sas ideas e agiuat finamentas a sa gherra contra s’opressione. Totu custu no agradat a unos cantos Istados chi, imbetzes, bident a Internet comente unu inimigu chi podet destabilizare sos regimes. E su problema pertocat finamentas a guvernos pro nàrrere “democràticos” chi pràticant sa tzensura motivada cun resones de seguresa pùblica. A s’ispissu sa repressione est gasi forte chi conduit a su blocu totale de sas comunicatziones telemàticas e de sa tzirculatzione de sas informatziones.
Dae su 2011, in ocasione de sa die contra a sa tzensura tzibernètica, Reporters Without Borders assignat cada annu su Netizen Prize, est a nàrrere unu prèmiu pro chie si distinghet in sa gherra pro sa difesa de sa libertade in sa Rete. E sa matessi die presentat su report annuale dedicadu a sa libertade de informatzione e a “sos inimigos de Internet”, cun sos nùmenes de sos logos in ue b’at cyber tzensura. S’organizatzione at finamentas dadu a ischire chi, pro mèdiu de sa faina “Operation Collateral Freedom”, at isblocadu s’atzessu a prus de 80 sitos in 24 paisos.
B’at de mentovare finamentas su raportu “Freedom on the Net 2022” chi cunfirmat sa positzione de sa Tzina. Su paisu asiàticu est – dae oto annos – su primu in su mundu in contu de tzensura in lìnia. In su sedatzu pechinesu de s’annu coladu sas novas relativas a sas olimpiades, ma non cussas ebbia. Tzensuradas finamentas sas atividades in lìnia in contu de diritos de sas fèminas. In Tzina – ligadu a custa ùrtima chistione – ant arrestadu sa tennista Peng Shuai a pustis de àere naradu publicamente in Weibo chi s’ex visupremier Zhang Gaoli l’aiat molestada.
A s’imbesse Cànada e Islanda sunt sos paisos prus abertos.
Gianfranca Orunesu
Leave a comment