Donna Berta #34

Donna Berta #34

“Donna Berta” de Leopoldo Clarín Alas, òpera traduida in sardu dae Giovanni Muroni e publicada dae Condaghes in su 2012 (colletzione Àndalas).

Cando su segnor Pumariega fiat ispantende·si de sa detzisione agiumai subranaturale de Rondaliego, si fiat ammentadu ca fiat prus ùtile meda a cunsiderare sos bantàgios de s’afàriu; sena sorpresa peruna. Non fiat cosa de abarrare ammiradu, mescamente ca ddi fiant proponende un’afàriu bellu. E gasi, comente chi dd’esserent bendende carchi cuba de mela o s’erba de cuddu atòngiu, D. Casto fiat intradu in sa chistione sena mancu fàghere a bìdere ca fiat ispantadu nen curiosu.
E comente soliat fàghere, cando esponiat sos argumentos pro dimustrare sos bantàgios de su prèstidu cun ipoteca, mutiat a sos cuntratantes A e B. «Su prestadore B, s’ipoteca H, su capitale C…» Gasi faeddaiat don Casto, chi odiaiat sos personalismos, e non bidiat in sa parte contrària mai a una persone bia, che a issu, ma una lìtera, elementu de una fòrmula chi fiat de eliminare. Donna Berta, chi a fortza de amministrare annos meda sos interessos suos aiat achisidu una tzerta esperièntzia e unu pagu de malìtzia, si bidiat che a una musca presa in unu napu; ma pagu dd’importaiat. D. Casto insistiat a dda chèrrere trampare, a ddi fàghere a bìdere ca non fiat naradu ca perdiat Susacasa in sas cumbinatziones chi ddi proponiat; issa si fiat ghetada a tonta; aiat cumprèndidu ca dae cudda aventura Pumariega nd’essiat mere de sos possedimentos de sos Rondaliegos, ma pròpiu in cue fiat su sacrifìtziu; cussu cheriat issa, a nche dda pònnere in rughe cuddu butzinu. E una bia detzìdidu custu, su chi dda faghiat suspirare isetende sas paràulas de su giudeu, totu cumpridu, finas lusinghende·dda e faghende·ddi sas fiacas, fiat… su tantu, sas mìgias de duros19 chi ddi depiat dare su sòrighe de campu. Cando aiat istabilidu sos nùmeros D. Casto, donna Berta aiat intèndidu su coro chi ddi saddiaiat de allegria; s’usureri oferiat prus meda de su chi issa podiat isetare; no ddu creiat ca sos possedimentos suos minimados e impoveridos si podiant bàlere mìgias e mìgias de duros. Cando Pumariega essiat dae Posadorio, Sabelona e su mesapareri, chi ddu fiant agiuende a pigare a caddu abaidende·ddu cun su culatzu de s’ogru, dd’aiant bidu risitende che a semper; ma in prus sos ogrigheddos fiant a ischintiddas chi atraessaiant sos bidros de sos otzales. Pagu a pustis, in un’artura chi dominaiat a Zaornín, don Casto si fiat firmadu e aiat furriadu su caddu pro cuntemplare cantu fiant mannos e bellos sos possedimentos suos noos. Ddi naraiat semper possedimentu, faghende su modestu, a su chi ischiat chi podiat fàghere suo cun totu sos agantzos e apìtzigos de su domìniu cuiritàriu chi dd’oferiant sas cartas bulladas e sos libros de su Registru. Tres dies a pustis Pumariega fiat torra in Posadorio, acum­pangiadu dae su notaju nou, òpera sua, e dae testimòngios e peritos, totus depidores suos. Non fiat una cosa gasi leve e curtza comente donna Berta disigiaiat, e s’aiat immaginadu, a lassare totu sa lana a sos ferros de tùndere fritos de segnor Pumariega; custu cheriat seguràntzias de milli genias e imboligare sa parte contrària, a fortza de tzerimònias e complicatziones legales. S’ùnica cosa chi no aiat atzetadu donna Berta fiat istada a si presentare in sa capitale de sa Comuna. Cussu nono; issa non cheriat mòvere dae Susacasa… finas a sa die chi depiat leare su trenu pro Madrid.

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *