“Donna Berta” de Leopoldo Clarín Alas, òpera traduida in sardu dae Giovanni Muroni e publicada dae Condaghes in su 2012 (colletzione Àndalas).
Colados unos cantos meses sena de arribbare novas de su pintore, donna Berta aiat detzìdidu de si mòvere a sa sola: a Sabelona non ddo’aiat bisòngiu de ddi nàrrere nudda finas a su momentu supremu, su de sa dispidida. Adiosu, Zaornín, adiosu Susacasa, adiosu Aren, adiosu Posadorio! Sa mere aiat retzidu una bisita chi Sabel non si l’isetaiat e chi dd’aiat posta in pistighìngiu. Su segnor Pumariega, D. Casto, notaju retiradu dae s’arte sua e usureri in servìtziu ativu, sòrighe de campu, sambisue de sa comuna, colletzionista mannu de tancas postas a trigu e de ogna genia de benes immòbiles, si fiat presentadu in Posadorio pregontende de sa segnorina Rondaliego cun cuddu risitu eternu chi aiat fatu prànghere làgrimas e sàmbene a totu sos disamparados de sa provìntzia. Custu segnore biviat in sa capitale de su munitzìpiu, a unos cantos chilòmetros dae Zaornín. Si fiat presentadu a caddu; nde fiat caladu, aiat pedidu, semper risitende, a ddi dare erba a s’acheta, ma non de sa noa, e pensende·si, fiat andadu issu etotu a s’istalla, e cun sas manos suas aiat prenu sa mandigadòrgia de fenu. Teniat galu unu pagu de erba in sa barba, e àtera atacada in su bidru de sos otzales, cando donna Berta dd’aiat retzidu in su salone, bianca bianca, cun sa boghe treme·treme, ma detzìdida a su sacrifìtziu. Sena inghìrios fiat arribbada deretu a sa chistione, a s’afàriu; fiat istadu sena de sentidu e finas una birgòngia a ddi fàghere a ischire a segnor Pumariega de sos motivos sentimentales de cudda detzisione istrana. Su proite no dd’aiat ischidu D. Casto; ma su fatu fiat ca donna Berta teniat bisòngiu, in dinari de pòdere giùghere in butzaca, de totu su chi si baliat, bèndidu bene, Susacasa cun s’Aren e Posadorio puru. Sa domo, sas dipendèntzias, su cungiadu, su padente, su pradu, totu… ma in dinari. Si ddi daiant sos aposentos in prèstidu, cun ipoteca de cuddas propiedades, bene, issa non creiat de pagare interessos meda, ca isetaiat de mòrrere luego, e su segnor Pumariega si podiat carrigare totu; si issu non cheriat a fàghere gasi, issara a bèndere, a bèndere totu.
Leave a comment