Pasada, su 12 de santugaine de su 2013
Salude Prof. Bolognesi.
Sas dies coladas b’at àpidu polèmicas mannas pro su chi pertocat sa limba e sa polìtica linguìstica sarda. O forsis pro su chi pertocat àteru. Unu disafiu che a su de “s’O.K. Corral” in ue imbetzes de sas ballas nche sunt boladas sas paràulas.
Sa cuntierra est comintzada dae un’artìculu iscritu dae Vostè: “Ora de passare a propostas cuncretas de emendamentu de sa LSC” publicadu, in su blog, su 7 de santugaine.
In intro si narat belle che a su comintzu chi pro “arribbare a tenner unu standard, tocat a lassare a donniunu sa possibbilidade de pronuntziare sa grafia unitaria de su sardu a manera sua”: e fintzas a inoghe bi semus e creo chi totu potzant cuncordare. O forsis, podent cuncordare sos chi cherent una limba e un’istandard.
A pustis iscriet “Un’átera cosa ki bolet pigada dae sa LSC est sa libbertade de su lessicu: duncas non esistint faeddos giustos e faeddos sballiados. A kie ddu narat est macu e bolet acapiadu. E tando “castiare” est giustu comente “abbaidare” e “burricu” est giustu comente “ainu”.” E inoghe comintzant sas peleas, ca su riferimentu a una “carchi persone” chi diat chèrrere istandardizare su lèssicu est craru, a pustis de cuntierras (personales?) chi sighint dae annos. Mancares siat faeddende de limba sarda/polìtica linguìstica, su chi essit prus a campu sunt sas cuntierras e non sa sustàntzia de sa chistione. Ma beru est chi calicunu/a cheret istandardizare su lèssicu, a su mancu in sa manera chi narat/iscriet Vostè? Deo non creo.
Àtera camba “anneosa” est: “Kie bolet discriminare su sardu de cabu de jossu, a casinu!” Chie bolet discriminare su sardu de cabu de josso? A parrere meu niunu/nemos cheret discriminare: Professore, no est chi fintzas a como non b’apat àpidu ocasione, in su cabu de josso, de impreare sa norma e de l’adatare a sos faeddos locales? A mie paret prus chi siat gasi. S’idea mi la dat (o forsis, sa cunfirma chi est gasi m’arribat) cando a pustis Vostè iscriet “Is únicos dialetos penalizados sunt cussos nugoresos-baroniesos, ca non tenent sa “lenitzione” […] Non mi paret ki ddoe siat resistentzia meda in cussas zonas contras a sa LSC. ” Inoghe b’at de sutalineare duas cosas: intre de su capu de susu e de su capu de josso, sos dialetos prus “penalizados” sunt sos nugoresos-baroniesos e mancares custu sa gente comintzat a atzetare sa norma.
Sa cunfirma de sa distàntzia de sa LSC dae sos dialetos nugoresos-baroniesos nos la dat fintzas su professore Xavier Frias Conde, pro mèdiu de un’ischema:
Cando Vostè narat chi in sos chirros de su nugoresu e de sa Baronia non b’apat resistèntzia a sa LSC forsis no at tènnidu contu chi si sa gente est comintzende a atzetare sa norma est ca àtera gente, mescamente isportellistas, at fatu unu traballu mannu de informatzione e alfabetizatzione in sardu. E tando: si “Is únicos dialetos penalizados sunt cussos nugoresos-baroniesos” e mancares custu (nois, nugoresos-baroniesos) bi l’amus fata a “nd’ingullire” una norma unitària, pro ite non bi la diant fàghere àteros sardos chi tenent unu dialetu prus a canta a sa norma?
B’at pensadu chi in sos logos in ue s’est fata polìtica linguìstica sèria (informatzione, alfabetizatzione, normalizatzione, normativizatzione e gai a sighire) una norma est bida in manera giusta pro su traballu fatu?
Oh su professò: ma no est chi sighinde in cuntierras personales nde perdimus sacu e sale? A bi pertocant sas cuntierras de Vostè contra a Diegu Corraine in sa polìtica linguìstica de sa Sardigna? Semus traballende totu paris pro sa punna de s’ufitzializazione de su sardu o cadaunu gherret sena òrdine perunu e in ue nd’essimus, nd’essimus? “À la guerre comme a la guerre”? Vostè est unu teòricu de sa “guerriglia de s’informatzione” contra a sa gherra chi nos faghent sos mèdios massivos: sa guerrìglia si no est coordinada arriscat de lassare mortos e fertos fintzas in sos amigos, est su chi cheret? Vostè, at faeddatu bortas meda de “pacificazione linguistica”: e duncas, cando las ponimus a banda sas “cuntierras personales” pro una punna a cumone e pro su profetu de sa Sardigna?
Pro su chi pertocat sa parte restante de s’artìculu non bi pòngio buca, no nd’apo sas cumpetèntzias. Ma….. a nos torrat a contu de a beru a criare una norma ortogràfica a nou? Apo bidu e lèghidu chi sos chi sunt pro partzire su sardu e bastat, no agradeschent mancu custos emendamentos, est a nàrrere chi si non b’est s’idea de unidade non b’est e “aminzesu”: a nos torrat a contu a sighire in àndalas predosas, iscurtzos e mesu tzopos?
Cun amistade