Dae Sèdilo su CSU narat no a sa polìtica de su discussionismu

Dae Sèdilo su CSU narat no a sa polìtica de su discussionismu

IMG_5611

Su Csu b’est. Dd’at torradu a fàghere bìdere. A pustis de s’esòrdiu in Santa Justa e de s’iscola de istiu in Neunele, cun sa Festa de sa limba ufitziale de eris in Sèdilo at dadu a ischire a sa Regione chi su movimentu pro sa limba no est firmu, est crèschidu e at a sighire a cumbatare pro chi su sardu siat a beru su veìculu de su tempus benidore de sa terra nostra.

Pro parte sua Pigliaru aiat dadu a ischire chi pro sa die aiat giai leadu impinnos. Àteru e tantu ant fatu is cussigeris de sa majoria. Gasi no at fatu Riccardo Mura de su Partito dei sardi, chi, atzudu, at naradu sa sua in sardu (Mura est su responsàbile gadduresu de su partidu suo). Ma is àteros ant pèrdidu una ocasione manna pro si cunfrontare cun gente normale chi gherrat pro una limba, finas issa, normale.

Moderadas cun maestria dae Roberto Carta, is relatas de Pepe Coròngiu, de Antonello Garau e de Gianfranca Piras, sa mesa de is polìticos presentes (Pds, Psd’az, Ampi, Progres, Sni, Gentes) e sa dibata tzirculare de su merie, nd’ant bogadu a campu s’atinu e sa passione de is presentes.

Is relatas

IMG_5601

Pepe Coròngiu, deretu, at postu in evidèntzia su disìgiu de sa classe polìtica regionale de torrare a su “discussionismu” chi aìamus àpidu in is annos in antis de Soru. «Claudia Firino est una persone ispetziale, ma s’assessora Firino est cussigiada male dae is acadèmicos chi mancu ddu faeddant su sardu: bolet torrare a fàghere una chirca sotzio-linguìstica, una mesa de consultatzione in ue pònnere paris positziones chi sunt una alternativa a s’àtera. Issa devet seberare». Coròngiu at finas sutalineadu su ruolu de sa burocratzia regionale, mancari chi a s’ispissu non si nde chistionet.

«In custos annos amus fatu sa Lsc, sa chirca sotzio-linguìstica, ufìtzios in totu sa Sardigna, duos pianos triennales fraigados pro sa limba ebbia sena cussa ambiguidade chi dda mesturat a sa prus generale cultura, sa formatzione cun su Fils, is cursos Cubas, Bilinguismu creschet paris cun s’Universidade de Edimburgu, su sardu veiculare in is iscolas…amus fatu polìtica e pianificatzione linguìstica».

In antis de serrare cun is punnas de su Csu (sa difesa de sa Lsc, de is ufìtzios, de su sardu in s’editoria e sa creatzione de una agentzia pro sa limba sarda) Coròngiu at naradu chi sa chistione, oe, no est su colonialismu italianu: «tzertu, s’Itàlia faghet sa parte sua, ma est una chistione de egemonia interna. Devimus gherrare contra a s’incumpetèntzia e – narende·ddu cun sa conca e cun su coro in Cabu Frasca – contra a is polìgonos de s’opressione culturale chi non bolent su sardu che a limba normale».

IMG_5610

«Pro sa limba sarda amus, immoe, sa metade de sa millesima parte de su bilàntziu regionale, ma su chi contat est chi semus in s’agabbu de su mese de cabudanni e e semus galu sena una programmatzione de ispesa de custu dinare». Gasi Antonello Garau. «Immoe devimus punnare a s’amparu de is ufìtzios, a sa s’impreu de sa limba in is mèdios de comunicatzione e in s’iscola. Custos bator milliones podent èssere impitados pro custas tres cosas ma sa regione devet programmare e fàghere unu pianu triennale nou. Amus custu dinareddu ma sena sa programmatzione non s’andat a logu».

Galu: «tocat de afortiare s’alfabetizatzione pro imparare is giòvanos a iscrìere e a lèghere in sardu».

IMG_5613

Sa relata de Gianfranca Piras, basilare, est sa parte chi is polìticos invitados e chi non bi sunt bènnidos, aiant dèvidu sighire pro si nde bogare dae conca is pregiudìtzios issoro in pitzu de sa limba sarda e de sa Lsc. Polìticos chi chircant siddados in aterue e no ischint de nd’àere unu in domo e chi no no ischint (peus si l’ischint) chi sa Lsc est una cobertura chi at a amparare finas is limbàgios de is diferentes biddas de Sardigna.

Sa mesa polìtica. Finas su “Partito dei sardi” pro sa Lsc?

IMG_5622

At abertu is interventos Colli de su Psd’Az, mancari chi sutalineende chi non fiat in rapresentàntzia de su partidu suo. Unu partidu in intro de su cale «non b’at unanimidade». Pro Colli «is difesas prus mannas de is limbas minoritàrias benint prus dae s’Europa chi non dae is istados. S’Itàlia, difatis, no at galu ratificadu su tratadu europeu». S’ex segretàriu sardista est istadu craru subra de sa Lsc.

Pro Bustianu Cumpostu (Sardigna natzione) «sa cussèntzia natzionale chi amus immoe no dd’amus mai àpida in àteras èpocas. Custu bolet nàrrere chi amus una responsabilidade manna e chi bi bolent detzisiones polìticas». «Semus de acordu cun is puntos de su Csu», at naradu Luiseddu Caria de A manca pro s’Indipendèntzia. Pro Sardegna Possibile ant leadu sa paràula Gianfranco Sollai (Gentes) e Gianluca Collu (segretàriu natzionale de ProgReS) sutalineende s’incumpatibilidade de sa cultura italiana cun sa sarda.

IMG_5631

Ma sa sorpresa manna est istada sa positzione de su Partito dei sardi, presente in sa mesa cun su responsàbile gadduresu Riccardo Mura. A pustis de àere acraridu su mudòngiu de su partidu suo in pitzu de sa limba («semus unu partidu giòvanu chi s’est istruturende, amus unu assessoradu chi si interessat de àteras chistiones») Mura at naradu chi sa difesa de sa Lsc s’est faghende logu in intro de issos: «mi diat pràghere meda chi custa die de festa siat su comintzu de un’atzione polìtica nostra. Semus pro s’istandard e amus a leare positziones craras, cun o sena s’àtera cumponente de su grupu “Soberania e indipendèntzia” (is RossoMori, Ndr)». In s’arresonada de borta de die Mura – chi at semper chistionadu in sardu – at finas naradu chi at a propònnere sa bortada in sardu de su nùmene de su partidu.

S’arresonada finale

In medas ant leadu sa paràula, finas pro cagiare su chi est istadu naradu a mangianu. Su Csu at mustradu gasi de èssere una fortza chi non si podet tènnere a banda. Creschet s’idea de una mobilitatzione natzionale pro tènnere bia sa chistione.

IMG_5633

In s’agabbu de s’arresonada is presentes a s’unanimidade ant deliberadu su comunicadu chi, mancari chi in pagas rigas, faghet sìntesi de sa bella die de festa e meledu: «Su Coordinamentu pro su Sardu Ufitziale comunicat chi nd’est cuntentu meda de sa resèssida de sa prima festa de sa limba ufitziale de Sèdilo. Denùntziat s’ausèntzia de sa Regione e sa frimmada de sa polìtica linguìstica cumpleta dae freàrgiu a oe. Invitat sos partidos polìticos de sa magioràntzia de guvernu a pressare su guvernu regionale a fàghere atziones de profetu. Invitat sos àteros a collaborare unitariamente pro aparitzare atziones finas prus fortes de mobilitazione natzionale».

IMG_5597

Serrende, torramus gràtzias a s’amministratzione comunale de Sèdilo e a su sìndigu suo chi at abertu e tancadu is traballos, e chi at promìtidu de cuncordiare àteros sìndigos in custa batalla.

fotografias de Angelo Canu e de Giorgio Fegatilli

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *