SA TRAMPA PRUS MANNA DE SA LIMBA SARDA: BILINGUISMU DEMOCRÀTICU

SA TRAMPA PRUS MANNA DE SA LIMBA SARDA: BILINGUISMU DEMOCRÀTICU
òpera de Antonio Maria Marini
òpera de Antonio Maria Marini

de Anzelu Canu

In sos annos ’70 de su sèculu coladu ant numenadu sos SEX PISTOLS “The Great Rock ‘n’ Roll Swindle” ca una persone, Malcolm McLaren, su ghiadore e responsàbile de su grupu punk, aiat imbentadu dae su nudda unu istile nou e unu de sos grupos prus famados e rivolutzionàrios de s’istòria de su rock. Beru est fintzas chi est istada una de sas operatziones cummertziales renèssidas mègius de su setore musicale, ca a sa fine de sos contos non fiant sonadores bravos e ca galu oe si faeddat de issos che a sos pitzinnos prus trasgressivos de su rock ‘n’ roll, bendende mallieddas a fiotu.

Custu note, cando apo lèghidu s’artìculu de “Bilinguismu democràticu” m’at bènnidu a conca custu paragone: si sos Sex Pistols sunt istados su “Great Rock ‘n’ Roll Swindle”, custu comitadu mi paret “Sa trampa prus manna de sa Limba Sarda”.

Su comintzu paret bonu, ca narant deretu chi sa punna de su Comitadu est a “aprire una stagione di confronto senza pregiudizi su tutte le posizioni in campo, per provare ad arrivare nel giro di un anno ad una sintesi che poi dovrebbe essere sperimentata nei successivi cinque”.

Bonu”, mi naro. “Est a sighire su traballu chi semus faghende…”

A pustis lego sos nùmenes de sos chi sunt traballende a custu progetu de unione e de paghe: Perdu Perra, Oreste Pili e Alexandra Porcu!

Paghe e unione? Duos sunt pro sa partzidura de su sardu, s’àtera faeddat de màfia e de fascismu pro chie non la pensat che a issa. Carchi cosa non mi torrat…

Sigo a lèghere e bido chi faeddant de manera democràtica de detzìdere, ca sunt in favore de s’amparu de sas variantes logudoresas e campidanesas. E deretu penso: “e su baroniesu/nugoresu, su ogiastrinu, su sarrabusesu e gai a sighire, ite sunt, burdos?” Sa cosa est impeorende…

Mi benit de rìere cando lego: “Però se uno standard deve nascere, che nasca dal basso e in maniera democratica e non dall’alto come sta avvenendo ora”: e issos diant èssere “su bassu”? Alexandra pro mustrare cantu dae bassu depet partire custa rivolutzione narat prus in giosso in una dibata: “Tui? Chini ses? Linguista?” Si non lu ses no as deretu a faeddare cun issa…

A pustis comintzant fintzas sas fàulas: “il problema è che questo standard (sa LSC, ndr), nato in forma sperimentale, in realtà non è mai stato sperimentato e sta andando avanti solo con le risorse della Regione: non va bene.” Lassende a banda su fatu chi su bonu de su soddu gastadu est de sa lege 482/99 e non de sa Regione (su matessi de cuddos 500 mìgia chi sos pròpios no ant gastadu in su 2010 e chi ant torradu a s’Istadu) ma “non è mai stato sperimentato”? Ma brullende semus? Bèngiant totu e tres a bìdere su chi amus fatu in sas biddas de sa Provìntzia de Nùgoro, bèngiant a bìdere sos traballos nostros in sas iscolas, telèfonent a sas comunas in ue traballamus a bìdere si sunt cuntentos o nono!

Anche perché non è vero che la lingua sarda sta facendo passi in avanti, da otto anni è tutto fermo”: mai che a custos ùrtimos 15 annos amus faeddadu de limba sarda, est intrada in sos programmas eletorales, est intrada in sas iscolas, ant fatu cursos, at dadu postos de traballu!

“ Gli sportelli linguistici si limitano spesso a tradurre delibere che nessuno legge: a cosa serve?” Custu est su ligòngiu de s’ULS de sa Provìntzia de Nùgoro: ”http://www.limbasarda.nuoro.it/: mi nàrgiant cantas delìberas bi sunt, si est petzi cussu su traballu nostru. Fàulas, fàulas e petzi fàulas.

In fines: so curiosu de bìdere comente ant a isperimentare in custos chimbe annos su “logudoresu” e su “campidanesu” in sas iscolas e in sos ufìtzios, chie l’at a fàghere e comente ant a seberare/cumprèndere si in una bidda faeddant su logudoresu o su campidanesu. In Baronia amus a tentare cun su baroniesu, si cussa est sa trassa, su surcu chi seis faghende.

Si de a beru aiais gana de agatare paghe e unione, male ais comintzadu. Su chi nd’at a bènnere in custos annos at a èssere su chi at iscritu unu letore in su situ de Biolchini: “Questo miscuglio di bassa politica localista e attivismo contro il sardo unitario crea una miscela perfetta che serve ai politici regionali per dire la frase magica che serve a lanciare l’incantesimo anti-lingua: ‘riapriamo il dibattito sulla lingua’. Che si traduce, in realtà, nello slogan operativo di sempre: ‘creiamo un gran polverone sulla lingua, in italiano, così confondiamo le idee alla gente e blocchiamo tutto’. Pertanto aspettiamoci che a questa (e ad altre iniziative magari accademiche) arrivino riconoscimenti e aiuti politici da quelle parti che ho già detto. Ancora una volta, come già successo in passato, la polemica anti lingua ufficiale servirà agli avversari del sardo per bloccare il cammino della lingua con l’aiuto del ‘fuoco amico’ dei vari Pili e Perra. Saranno in buona fede? Forse, non lo metto in dubbio. Ma con la loro costante azione polemica e distruttiva si rendono ‘oggettivamente’ strumenti in mano ai veri nemici del bilinguismo.”

Ùrtima cosa e a pustis agabbo: curiosu est chi a isperimentare sa LSC apant postu chie narat chi no est una solutzione bona. Comente chi siat Michela Brambilla a isperimentare s’angione sardu in sas festas de Pasca…

Bonas Festas