CANDO S'ISTÒRIA E S'ARCHEOLOGIA S'INTOPANT CUN SA LIMBA SARDA E SU TENORE

Torpè
Torpè

In Sardigna, in custos ùrtimos  annos, est capitende. B’at capitende chi mundos chi nos naraiant chi fiant larganos si sunt intopende semper prus a s’ispissu, in su giassu a cumone de sa Cultura. Eris in sa sala de su consìgiu de sa Comuna de Torpè s’istòria e s’archeologia ant imbènnidu s’arresonu de sa limba sarda, de su gadduresu e de su tenore: un’addòbiu de profetu chi paga gente fintzas a pagos annos a como pensaiat chi podiat renèssere. E si a una serana de cultura che a sa de eris leant parte prus de 250 persones (òmines e fèminas, mannos e minores), diat bastare petzi custu pro nàrrere chi sa manifestatzione est istada de profetu.

Sa diada de istùdiu, fata totu in sardu, est comintzada in s’iscola cun su Cussertu Cùcuru de Luna chi at ghiadu unu laboratòriu de tenore cun sos dischentes de sas iscolas mèdias. A pustis Alberto Pala, presidente de su sòtziu Sardus Pater, at ispricadu s’importu e sa mannària de su Nuraghe Santu Predu pro Torpè, ghiende fintzas sos pitzinnos a su situ archeològicu.

Su borta de die Bustianu Pilosu at fatu de moderatore a sa dibata, chi fiat partzida in duas partes: in sa prima, a pustis de sos saludos de su sìndigu Antonella Dalu, ant faeddatu Antoni Sanciu, de sa Sovrintendèntzia de Nùgoro e de Tàtari, e s’istòricu Salvatore Italo Deledda. Ambos, faeddende de archeologia e de istòria, ant ammentadu unu babbu mannu de sa cultura sarda che a Giovanni Lilliu. Paola Mancini, archeologa, in gadduresu, at ispricadu s’importu de su nuraghe Santu Predu pro Torpè e pro totu sa Baronia. Sa prima parte est aggabada cun s’interventu de Alberto Pala chi at dadu a ischire chi su sòtziu suo, Sardus Pater, at leadu sa gestione de su situ archeològicu pro fàghere a manera chi totu lu potzant bisitare e pro fàghere a manera chi potzat èssere pro sa comunidade de Torpè unu motivu de crèschida econòmica.

In sa de duas partes Angelo Canu, de s’Ufìtziu de sa Limba Sarda de Nùgoro, at faeddatu de s’estètica de su sardu e de comente siat simple a bìdere, de su sardu, s’unidade sua prus che sas diferèntzias. Bustianu Pilosu, sighinde in cust’àndala, at mustradu sa bellesa de sos tenores, in s’unidade e in sas diferèntzias issoro. Manu manu ant cantadu sos tenores: Torpè Cùcuru de Luna, Tenore Supramonte de Orgosolo, Tenore Santu Juanne de Irgoli, Tenore Su Càrminu de Orune (totu giovaneddos in suta de sos 20 annos), Su Hussertu de Mamujada e su tenore Sèlema de Torpè. Sa sorpresa prus manna est istada sa de intèndere Gesuino, Francesco e Gianluca, pitzinneddos de 12 annos, pesare unu càntigu a tenore cun sentidu e amàssia pro sa mùsica.

Su sardu e su tenore tenent unu tempus benidore bonu.