‘Non tocat a si disisperare. Custu est un’iscuta de passàgiu chi at a finire. Ant a torrare tempos bonos pro su sardu’. Sunt sas paràulas de bonas uras chi at chertu nàrrere Pepe Coròngiu a sa presentada de su libru suo ‘Il sardo una lingua normale’ in Bartzellona calicuna die a como. In una sea de giudu mannu – sa ‘Casa degli Italiani’, tzentru culturale de importu de sa tzitade catalana in tzentru a duos passos dae sa Sagrada Famìlia – s’Istitutu Autònomu Fernando Santi at organizadu sa presentada de unu libru ‘polìticu-linguìsticu’ chi in Sardigna at fatu dibàtere meda e, a parre de unos cantos, a Coròngiu l’est costadu su postu de traballu.
Ma Coròngiu no at faeddadu de su passadu o de cussu chi est acuntessidu un’annu a como. At torradu a contare su cuntènnidu de su libru, comente at fatu in deghinas e deghinas de presentadas in sas biddas de Sardigna e foras. At acraridu chi est beru chi como sas cosas sunt andende male, ma chi sa roda at a girare e acadèmicos antilimba e incumpetentes ant a èssere bintos. ‘Bastat a tènnere sa passièntzia e s’ànima sulena de chie ischit chi at fatu totu su possìbile’.
Finas Gianni Garbati, consultore de s’emigratzione sarda in Ispagna, at sutalineadu cun otimismu chi, no intamen sas dificultades, su sardu est andende a dae in antis cun sas cambas suas. ‘So faeddende – at afirmadu Garbati – de Facebook chi at annuntziadu sa versione sua in sardu. Una cosa galana meda chi nos faghet isperare in bonu’.
Prus programàticu est istadu Rafaele Melis, giai presidente de su tzìrculu de sos sardos de Bartzellona, chi at naradu chi issu at semper faeddadu in sardu e, no in tamen siat in Catalùnya dae annos medas, sighit a isetare chi sa Sardigna si nde ischidet. Melis at annùntziadu sa essida de un’òbera sua in favore de sa soberania sarda.
Giagu Ledda, tradutore sardu-catalanu, semper impignadu a defensa de sa limba sarda, at chertu èssere promotore de calicuna provocatzione. ‘Sende chi apo bìvidu annos e annos in Catalùnya – at naradu Ledda – tzertas ‘curiosidades’ linguìsticas non las cumprendo prus. Inoghe diat èssere impossìbile a tènnere un’assessore de sa cultura chi non faeddat sa limba pròpria. E in prus mi dimando: cantos sardos diant èssere dispostos a leare corpos dae sa politzia pro andare a letzione de sardu comente capitaiat inoghe in Catalùnya? ‘
In tamen in Sardigna de sa crisi econòmica su sardu sighit a èssere una limba anormale cun su crisu de sa classe dirigente sarda e de sas élites acadèmicas e intelletuales antisardas chi sunt cuntentas mannas de s’incumpetèntzia e de s’imobilismu de sa Regione a dies de oe.
