Chie no est bonu a difèndere sa limba sua perdet fintzas su deretu a sa democratzia

Chie no est bonu a difèndere sa limba sua perdet fintzas su deretu a sa democratzia
Europa, su parlamentu
Europa, su parlamentu

Su partidu de sa Manca indipendentista LIBE.R.U. at leadu positzione in contu de sa chistione de minorias linguìsticas, sègios europeos e Corte Costitutzionale.

Sa Corte Costitutzionale botzat su recussu subra de sa lege eletorale europea e negat a sa Sardigna su status de minoria linguìstica de prima categoria. Su sardu, ca mancat de tutela in s’Istatutu Ispetziale e de una limba comuna, non podet lòmpere a sos collègios eletorales ispetziales riservados, imbetzes, a su tedescu de su Sud Tirolu, a su frantzesu de sa Badde de Aosta e a s’islovenu de su Friuli Venètzia Giùlia.”

 Custa, in sìntesi, est sa denùntzia de su Coordinamentu pro su Sardu Ufitziale pro su chi pertocat sa pronùntzia de sa Corte Costituzionale subra de unu recussu chi su Tribunale ordinàriu de Casteddu at promòvidu a pustis chi l’at pedidu unu grustu de tzitadinos.

 Su CSU crarit: “In sustàntzia, pediant de parificare sas cunditziones de privilègiu eletorale cuntzèdidas a sudtirolesos, islovenos e francòfonos de sa Badde de Aosta cun sa cuntzessione fintzas a sa Sardigna (e a su Friuli) de collègios eletorales amparados e garantidos a sos sardòfonos sena tènnere contu de sos resurtados eletorales, pro more de su fatu chi fintzas sa limba sarda est reconnota comente minoria linguìstica istòrica dae sa lege istatale 482/99. Imbetzes custu tentativu est istadu unu fallimentu cumpletu, ca ant botzadu sas tesis espostas e ca sa positzione negativa de sa Cunsulta resurtat, pro como, “definitiva” pro sas aspiratziones de su sardu”.

Assemblea fundativa CSU- Santa Justa 2014
Assemblea fundativa CSU- Santa Justa 2014

 “In particulare, su tedescu, s’islovenu e su frantzesu godint […] de unu reconnoschimentu esplìtzitu in sos Istatutos Ispetziales rispetivos, chi sunt leges de livellu costitutzionale. Su sardu non tenet galu peruna tutela de custu livellu giurìdicu, a bètia de sas sinnalatziones e rechestas chi dae annos faghent sos responsàbiles de su Coordinamentu a su Cussìgiu Regionale e a sos diputados e senadores sardos. Est de meda importu, in prus, s’argumentatzione riferida de s’Avocadura de s’Istadu pro afortire sas tesis discriminatòrias in contu de limba sarda, e atzetada dae sos giùighes supremos, subra de su fatu chi in s’atu de costitutzione in giudìtziu mancat “s’individutzine matessi de una limba unificada, ca custa limba resurtat articulada in unos cantos dialetos dotados de identidade issoro sinnificativa”.

  Sa positzione de LIBE.R.U. in contu de Unione Europea giai s’ischit. Ma, lassende a un’ala sas chi podent èssere sas positziones sugetivas diferentes pro su chi pertocat su de partetzipare o nono a sas eletziones europeas, LIBE.R.U. pessat chi siat una limitatzione grave de sa rapresentatividade democràtica sa detzisione leada dae sa Corte Costitutzionale, chi de fatu non permitit a su pòpulu sardu de lòmpere a collègios ispetziales europeos riservados a sas minorias linguìsticas, comente sutzedit, imbetzes, pro àteras natziones negadas in intro de s’Istadu italianu.

 Però est fintzas beru chi sa Corte Costitutzionale s’est agatada “custrinta” in carchi manera a leare una detzisione de custa casta e duncas a atzetare sas tesis de s’Avocadura de s’Istadu chi at bogadu profetu dae duos fatores pretzisos:

 – su primu pertocat su fatu chi su sardu, a diferèntzia de sas àteras limbas leadas in cussideru, non tenet unu reconnoschimentu esplìtzitu in s’Istatutu autònomu de Sardigna.

 -su segundu est chi in s’Istatutu no est individuàbile e mancat una limba sarda chi siat istandardizada nessi in s’iscritu.

 Duncas est craru chi s’Itàlia at impitadu motivos (a dolu mannu nostru) vàlidos pro pònnere in atu una cunduta discriminatòria sua: mancàntzia de tutela dada dae unu reconnoschimentu esplìtzitu e mancàntzia de un’istandard unificadu nessi in s’iscritu.

Presentatzione de Libe.r.u in Casteddu, 2016
Presentatzione de Libe.r.u in Casteddu, 2016

 Totu custu incàusat, comente amus naradu, s’impossibilidade pro sa Sardigna de tènnere un’iscannu suo particulare in sas eletziones europeas, a diferèntzia de sa Badde de Aosta, de su Sud Tirolu e de su Friuli Venètzia Giùlia, chi ant mustradu sa capatzidade issoro de amparare, rispetivamente, su frantzesu, su tedescu e s’islovenu.

  Su CSU pretzisat puru: “sa cunpetèntzia subra de totu sa matèria de sas minorias linguìsticas est de s’Istadu, francu pro sas regiones chi tenent normas espressas in s’Istatutu. Sas minorias linguìsticas sunt amparadas totus, ma a duas velotzidades. In àteras paràulas, b’est sa prima e sa segunda categoria. E su sardu, sena tutela in s’Istatutu e sena Limba Comuna ufitzializada comente si tocat, non tenet possibilidades”

 Belle 70 annos de autonomismu, chi in intro b’est fintzas sa parèntesi cun sa ghia de su Psd’az, ant produidu una autodiscriminatzione de su sardu, unu mindafutismu craru in contu de tutela, unu suportu de fatu a sa proliferatzione de istandard de iscritura chi creat petzi badalogu e non permitit de impreare sa limba iscrita.

 Su chi otenet sa Sardigna dae custu no est petzi s’estintzione lenta de sa limba sua ma fintzas sa negatzioine de sa possibilidade de una rapresentatividade democràtica sua in s’’Unione Europea.

 S’ùnicu caminu chi devet sighire su pòpulu sardu pro torrare a cunchistare sos deretos fundamentales suos est a si liberare dae custa classe polìtica tzeraca, parassitària e inimiga, e a pònnere, in parte sua, una classe polìtica chi siat bona a ghiare unu caminu de liberatzione e recunchista de sa dinnidade natzionale.

Liberos Rispetados Uguales – LIBE.R.U.

(bortadura a incuru de Sarvadore Serra)

 

 


 

Leave a comment

2 Comments

  1. De sicuru non li potimus sichire in custa manera….ma cando faedhamus de cambiamentos, sos sardignolos ascaros sardos chircan iscusas de cata zenia pro no andare adainnantis chi su chi est su bisonzu nostru..cussu de tennere unu partitu sardu pro sos sardos, cussu de tennere una limba iscritta…Si andamus a bidere su tempus colatu nos abizamus chi custa gherra limbistica de sos campidanesos, pro dare prus importu a su faeddu issoro at datu vortza a sos politicos chi in cue b’acatana pasculun elettorale onu…..Chi lu niana ite est su chi no lis andat bene…ma chi che l’ agabas puru!

  2. Cumpresiu =perdiu settanta annos. Beru puru ca su problema l’abimos discutiu in Facebook:deo scriu e fueddu in oglisatrinu , su casteddaiu in campidanesu, e goi in supra Sardinnia. Una limba sarda iscritta uguali po tottus.
    Sunicu este s’unidade de is indipendentistas , biciri is eletzionis é dicchiarare s’indipendentzia e faghimos su chi meglius, si cherede pro s’isula e su populu sardu.

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *