Pedru Pisurzi, poeta sardu de su 700

Pedru Pisurzi, poeta sardu de su 700

          – de Sarvadore Serra  –

Pedru Pisurzi est nàschidu in su 1707 in Bantine, a curtzu a Patada, e in cue est abbarradu fintzas a 14 annos, cando su babbu e sa mama si nche sunt mortos e issu est dèpidu tzucare a Tàtari. Est intradu a tzeracu angenu in una domo de nòbiles, chi l’ant permissu de andare a iscola cando fiat lìberu dae su traballu.

Issu fiat balente a beru in s’istùdiu, e sos meres l’ant agiuadu a sighire  fintzas a cando, comente medas istudiados de s’època, non s’est fatu preìderu. S’ordinatzione b’est istada in su 1736; Pisurzi  fintzas a tando aiat connotu petzi su traballu, s’istùdiu, sos sacrifìtzios e sa povertade. In antis l’ant fatu vitzepàrracu e pustis pàrracu de Tissi. At  campadu fintzas a su 1796, cun cussa serenidade chi l’aiat acumpangiadu in cada acuntèssida de sa vida sua.

Est una biografia, comente podimus bìdere, in ue mancant eventos mannos, ma chi est caraterizada dae sa calidade fundamentale de su poeta: su sabiore. Unu sabiore sulenu e acunortadu, logradu cun su dolore. Est custa virtude chi l’at fatu parare fronte a sos disafos  de sa vida;  e est custa virtude chi distinghet de prus sa poesia sua.

In su cumponimentu “S’Anzone”, suta de s’allegoria de unu pastore chirchende s’angionedda chi s’est pèrdida, b’est su contu de duos amorados chi si chircant in mesu de  milli perìgulos e cun milli dudas, fintzas a sa ditzosia de s’addòviu finale. Est una paristòria arcàdica, eja, ma est un’Arcàdia de logu nostru, in ue sas arresonadas de sos pastores, s’amore pro s’angionedda isèrghida, s’istima pro cussu èssere masedu, tenent una cunsistèntzia pretzisa. S’angionedda, in s’otava famada in ue su pastore la pintat a un’àteru pastore,  est fissada in unu sistema de agetivos in ue diat èssere non peleosu ebbia, ma fintzas  pagu profetosu a chircare  su sìmbulu a bandas dae una figura chi tenet  in sesi una fortza bastante:

S’anzone mia est una bianca nida

sentz’àteru colore cambiadu;

mesulinedda, e cantos l’ant bida

la passant pro gerrile, o madrigadu;

totu aneddada e lani cumpartida

pertunta, innida; gighet de brocadu

sa collana in su tuju cun ischìglia…

Bìdere a issa, est una meravìglia!

Sa poesia de Pisurzi non faghet bisare sonos e impressiones, non carinnat s’imàgine, ma punnat semper a definire sas cosas cramendeˑlas cun su nùmene issoro, animende s’assentu poèticu cun sa presèntzia ladina de sos trastes, de sos nùmenes, de sos verbos prus fitianos. Mi’ su cumintzu de un’àtera cantzone, “S’Abe”:

Cantende in sa furratza m’istaia,

unu sero chi andaat aeresita;

falada a terra nde fit sa labia,

sa saba tebiedda e casi frita

Benit un’abe a sa dultzura, o siat

Sa mala sorte s chi l’at gita

Abe, li nesi, dae sa saba a tesu

Chi cantu est dultze in s’oru est agra in mesu

Sa cantzone faeddat de un’abe chi s’acùrtziat tropu a sa labia de saba chi su pastore est amaniende e, nointames sas abèrtidas, si lassat cumbìnchere gasi  meda dae sa durcura de su binu cotu chi nche ruet a intro e si nche morit. Est un’amonestu a si bardare dae sas lusingas de su mundu, dae sas tentatziones; unu pagu est una prèiga, comente podiat bènnere dae unu preìderu che  a Pisurzi, unu pagu est su meledu de un’òmine chi s’aiat fatu, de custu campare sena ambitziones o disìgios, una règula de vida.

Allegorias sestadas in cuncretesa, tando: una capatzidade manna  de dare boghe  a su mundu de sos sentimentos cun sas paràulas prus craras, prus simples, prus fitianas. Una prenda in su panorama literàriu de su 700, chi meressit de èssere connota de prus

Ligàmenes: https://horoene.wordpress.com/2017/01/15/la-poesia-ironica-e-canzonatoria-di-pisurzi/

https://it.wikipedia.org/wiki/Pedru_Pisurzi

https://www.luigiladu.it/poesias/Elenco_poeti/pisurci_pedru.htm

https://www.delcampe.net/it/collections/item/138798438.html

Leave a comment

Send a Comment

S'indiritzu email tuo no at a èssere publicadu. Is campos pedidos sunt signados *